بررسی حدیث جنود عقل و جهل

سوال124 :

بسم الله الرحمن الرحیم
رابطه عقل و جهل (برای تامل و بررسی) :
با فرض انحصار اقسام تقابل در اقسامی که در منطق مظفر آمده است، نتیجه خلاصه تامل این جانب در مورد حدیث جنود عقل و جهل ، به صورت زیر است که امیدوارم عزیزان نقد بفرمایند :
1- تقابل این دو از نوع نقیضین یا ملکه یا تضایف نیست بلکه از نوع ضدان است.
2- ضدان، باتوجه به کنش و واکنشی که نسبت به یکدیگر دارند، دارای رابطه زوجیت نیز هستند. (تضاد دیالکتیکی)
3- در ابتدا، عقل بود که خلق شد و بنابراین آن چه در پایان باقی می ماند و پیروز میدان تقابل است، عقل می باشد.
4- اگر عقل، ضد و زوجی نداشت، دچار سکون می گردید و این سکون و عدم تحرک به صورت ابدی، فقط از صفات خداوند متعال است. و چیزی در عالم نیست که دارای زوج نباشد.
5- جهل بنابر قاعده تضاد دیالکتیکی از خود عقل آفریده شده است. همچنان که زوجه حضرت آدم علیه السلام نیز به مثابه تمثیلی از همین حقیقت، از دنده چپ حضرت آدم علیه السلام آفریده شده است. و همین جا بود که در ابتدای خلقت عقل و جهل، سرشت عقل و سرشت جهل در بسیاری موارد ممزوج شدند. و نور مومنین و کفار قاطی هم گشتند و آیه تطهیر نیز اشاره به تطهیر همین مورد از ائمه دارد.
6- مورد 4 برای بنده حیرت آور و قابل مناقشه است. اما اقتضای استدلالاتیست که تا کنون یاد گرفته ام. و به نظرم میرسد صفات الهی متفاوت از اسمای حسناست. صفات یک مرتبه بالاتر از اسما می باشد(تفاوت زاویه ناظر است).
7- این تاملات تطبیق داده شود بر شجره طیبه و شجره خبیثه در قرآن مجید.

از اساتید محترم حاضر در گروه، تقاضای نقد به خصوص نقد پیش فرضهای مسایل فوق را بر اساس آیات و روایات دارم.
#پاسخ124
سلام علیکم
🌸با توجه به حدیث عقل و جهل، توجه شود که مبنای ما حدیث عقل و جهل و جنود آنهاست⚡️⚡️⚡️
🌟🌱عقل و جهل با نگاه به اینکه هر دو امری وجودی اند نسبیت به هم متباین بوده و تباین آنها
1)از یک جهت مثلان است یعنی هر دو در حقیقت موجودیت و مخلوقیت مشترک اند.
2)از یک جهت متخالفان هستند یعنی تشخّص مستقلی دارند.
3)از یک جهت متقابلان هستند یعنی اجتماع آنها در محل واحد و در زمان واحد و در جهت واحد محال است.
تقابل آنها از نوع نقیضان نیست چون هر دو امری وجودی اند.
تقابل آنها را میتوان از یک جهت از نوع تضاد دانست، چون هر دو امری وجودی اند و اجتماعشان در آن واحد محال است.
تقابل آنها از نوع تضایف نیست، هرچند که تصور یکی کمکی برای درک دیگری است اما بدون هم و مستقل از هم هویت وجودی دارند.

🍀؟؟؟ (آیا) اگر عقل، ضد و زوجی نداشت، دچار سکون می گردید و این سکون و عدم تحرک به صورت ابدی، فقط از صفات خداوند متعال است. و چیزی در عالم نیست که دارای زوج نباشد.؟؟؟
🌟🌱هر چند جهل میتواند ابزاری برای شناخت امتیازات عقل باشد اما بدون آن برتری های خود را از دست نمیدهد و یا ملکاتش مخفی نمیماند و یا از تحرک نمی افتد، و روزی خواهد رسید که جهل معدوم و عقل پایدار و فروزان خواهد بود!
اما حضرت باریتعالی نه با تحرک و نه با سکون قابل وصف و توصیف نیست، چون هم اوست که هم حرکت و هم سکون را ایجاد میکند و او غیر از آفریده خویش است!
🍀 اما موضوع(جهل بنابر قاعده تضاد دیالکتیکی از….)
🌟🌱همانطوری که قبلا بیان شد جهل از عقل آفریده نشده!

🍀شجره طیبه و شجره خبیثه
🌟🌱شجره طیبه را میتوان تمثیلی از نفس و جان عقل و شجره خبیثه را تمثیلی از جهل دانست!