🌼🔆🌼خرج تمام عمر🌼🔆🌼
🌹🔅☘️ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ ☘️🔅🌹
🔅🌹 «محرک عبادت» «شرکت سهامی شیطان» «فراسوی عشق» «شرح دعای 20 صحیفه سجادیه» «جلسه 236» و … چکیده با تکمله 1403.09.29 علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903) 🌹🔅
🔅🌼خداوندا عمرم را خرجی خودت گردان🌼🔅
🌸🔆☘️وَ عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمُرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ، فَإِذَا كَانَ عُمُرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْكَ قَبْلَ أَنْ يَسْبِقَ مَقْتُكَ إِلَيَّ، أَوْ يَسْتَحْكِمَ غَضَبُكَ عَلَي ☘️ 🔆 🌸
🔅🌼 دعاء روح عبادت و بندگی الهی 🌼🔅
🌹هر که از دعاء و مناجات الهی غافل شود در درجات عبادت و بندگی الهی رفوزه گردد.
🔅🌼 تفکر محرک عبادت است🌼🔅
🌹روح بندگی خدا با تفکر مشتعل میگردد.
🌷🔆 وَ لَا عِبَادَةَ كَالتَّفَكُّر[1]
🔆امام باقر علیه السلام: هیچ عبادتی مثل تفکر نیست
🌹تفکر نشان پویایی و حیات عبادت و بندگی است.
🔅🌼 عبادت را فقیهانه نمایید🌼🔅
🌷🔆وَ لَا عِبَادَةَ إِلَّا بِالتَّفَقُّه[2]
🔆امام سجاد علیه السلام فرمودند: و هیچ عبادتی مثل تفقه نیست.
🌹تفقه قرار گرفتن نیروی عقل و اندیشه در خدمت بندگی خداست. تمام وجود خرج بندگی خدا میشود.
🔅🌼دعای فقیهانه نشان روشنایی بندگی خداست 🌼🔅
🌷🔆 وَ قَالَ ص الدُّعَاءُ مُخُ الْعِبَادَةِ وَ لَا يَهْلِكُ مَعَ الدُّعَاءِ [أَحَدٌ][3]
🔆 پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: دعاء مغز عبادت است و کسی با دعا هلاک نمیشود.
🌹مغز همان بهرهمندی عقل در مسیر عبادت و بندگی است، دعاء به عبادت و بندگی الهی نظم و انظباط خاصی میبخشد.
🔅🌼 در هیچ حال بندگی دعا را فراموش مکن🌼🔅
🌷🔆 وَ قَالَ ص مَنْ سَرَّهُ أَنْ يَسْتَجِيبَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لَهُ فِي الشَّدَائِدِ وَ الْكُرَبِ فَلْيُكْثِرِ الدُّعَاءَ عِنْدَ الرَّخَاءِ[4]
🔆 پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: هر کس که میخواهد که خدای سبحان دعای او را در سختیها و گرفتاریها اجابت کند پس دعاء کردن به وقت آسایش را بیشتر کند.
🔅🌼به برترین حالت ممکن خدا را عبادت کن 🌼🔅
🌷🔆 وَ قَالَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أَفْضَلُ الصَّلَاةِ أَفْضَلُ عِبَادَةِ أُمَّتِي بَعْدَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ الدُّعَاءُ ثُمَّ قَرَأَ رَسُولُ اللَّهِ ص ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ أَ لَا تَرَى أَنَّ الدُّعَاءَ هُوَ الْعِبَادَة[5]
🔆پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: برترین عبادت امت من بعد از قرائت قرآن دعا کردن است. سپس رسول خدا این آیه را قرائت فرمودند: «(پروردگار شما گفته است) مرا بخوانيد تا (دعاى) شما را بپذيرم! كسانى كه از عبادت من تكبّر مىورزند به زودى با ذلّت وارد دوزخ مىشوند!» آیا نمیدانید که بتحقیق دعا همان عبادت است.
🔅🌼 تمام دعاهای صحیفه سجادیه خویشاوند هماند🌼🔅
🌹ارتباط عجیبی میان دعاهای صحیفه سجادیه با یکدیگر برقرار است؛ ارتباطشان مثل اعضا و جوارح است، دعاها با نظام خاصی به هم مربوط و مرتبطاند، پس بهتر است که پیوسته صحیفه سجادیه را ختم نماییم که یک خوراک کامل عشق است؛ ویتامین شیدایی است.
🌹صحیفه سجادیه جوشن کبیر و عظیم زین العابدین است.
🌹هر دعای صحیفه سجادیه، همچون یک سفینه ملکوت نوردی است، هر مناجات صحیفه سجادیه یک جام عشق و یک جام شراب طهور الهی است.
🌹در بحر صحیفه سجادیه شماور شوید؛ غواصی کنید؛ ماهی شوید؛ تا حیات سجادیه را تجربه نمایید.
🌹صحیفه سجادیه صنایع عبادت و بندگی است.
🌹صحیفه سجادیه مزرعه عظیم الهی است، مرتع ملائک، باغ و گلستان اولیاء الله، بهشت انبیاء الهی، قتلگاه شیاطین، جهنم ابلیس و آسایشگاه عبادت و بندگی است.
🌹صحیفه سجادیه همان هفت شهر عشق، بل تمام شهر عشق است.
🌹آیا میتوانی نقش امام سجاد علیه السلام را در عشق بندگی بازی کنی؟! اگر رسول خدا الگوی ماست فرزندانش نیز ابواب همان الگوی شهر عظیم عشق الهیاند.
🌻🔆الأحزاب : 21 لَقَدْ كانَ لَكُمْ في رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كانَ يَرْجُوا اللَّهَ وَ الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ ذَكَرَ اللَّهَ كَثيراً
🔆مسلّماً براى شما در زندگى رسول خدا سرمشق نيكويى بود، براى آنها كه اميد به رحمت خدا و روز رستاخيز دارند و خدا را بسيار ياد مىكنند.
🌷🔆 «تخلّقوا باخلاق اللَّه»[6]
🔆 متخلق به خُلق خدا شوید
🌹اخلاق الله مثل اسماء الله است، یعنی خود را شبیه اولیاء الهی نمایید؛ خود را مثل محبوبان الهی سازید.
🌹با محبوبان الهی روح عبادت و بندگی تجربه نمایید.
🔅🌼 عشق، بال پرواز به فراسوی عشق است🌼🔅
🌹خدا را عاشقانه عبادت کنید.
🌹عشق را به تمام و کمال خرج معبودتان کنید.
🌷🔆قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَفْضَلُ النَّاسِ مَنْ عَشِقَ الْعِبَادَةَ فَعَانَقَهَا وَ أَحَبَّهَا بِقَلْبِهِ وَ بَاشَرَهَا بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَهَا فَهُوَ لَا يُبَالِي عَلَى مَا أَصْبَحَ مِنَ الدُّنْيَا عَلَى عُسْرٍ أَمْ عَلَى يُسْرٍ.[7]
🔆پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : برترين مردم كسى است كه عاشق عبادت شود؛ پس، دست در گردن آن آويزد و از صميم دل دوستش بدارد و با پيكر خود با آن در آميزد و خويشتن را وقف آن گرداند؛ پس چنين شخصى را باكى نباشد كه دنيايش به سختى گذرد يا به آسانى.
🌹با جان و دل و جسم عبادت را به آغوش بکشید.
🌹خود را برای عبادت فارغ نمایید، برای عبادت خود را آزاد و رها کنید؛ از هر اسارتی خود را خارج به اسارت خدا در آئید.
🌹عسر و یسر هر دو از مواد عبادت و بندگی است.
🌷🔆 (1) اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا لَمْ أَزَلْ أَتَصَرَّفُ فِيهِ مِنْ سَلَامَةِ بَدَنِي، وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا أَحْدَثْتَ بِي مِنْ عِلَّةٍ فِي جَسَدِي (2) فَمَا أَدْرِي، يَا إِلَهِي، أَيُّ الْحَالَيْنِ أَحَقُّ بِالشُّكْرِ لَكَ، وَ أَيُّ الْوَقْتَيْنِ أَوْلَى بِالْحَمْدِ لَكَ (3) أَ وَقْتُ الصِّحَّةِ الَّتِي هَنَّأْتَنِي فِيهَا طَيِّبَاتِ رِزْقِكَ، وَ نَشَّطْتَنِي بِهَا لِابْتِغَاءِ مَرْضَاتِكَ وَ فَضْلِكَ، وَ قَوَّيْتَنِي مَعَهَا عَلَى مَا وَفَّقْتَنِي لَهُ مِنْ طَاعَتِكَ (4) أَمْ وَقْتُ الْعِلَّةِ الَّتِي مَحَّصْتَنِي بِهَا، وَ النِّعَمِ الَّتِي أَتْحَفْتَنِي بِهَا، تَخْفِيفاً لِمَا ثَقُلَ بِهِ عَلَيَّ ظَهْرِي مِنَ الْخَطِيئَاتِ، وَ تَطْهِيراً لِمَا انْغَمَسْتُ فِيهِ مِنَ السَّيِّئَاتِ، وَ تَنْبِيهاً لِتَنَاوُلِ التَّوْبَةِ، وَ تَذْكِيراً لِمَحْوِ الْحَوْبَةِ بِقَدِيمِ النِّعْمَةِ[8]
🌷🔆 بار خدايا تو را سپاس بر تندرستى تن من كه (پيش از اين) هميشه در آن بسر ميبردم، و تو را سپاس بر بيمارى كه (اينك) در بدنم پديد آوردهاى. پس نميدانم، اى خداى من، كداميك از اين دو حالت (تندرستى و بيمارى) بسپاسگزارى تو شايستهتر و كداميك از اين دو هنگام براى ستايش تو سزاوارتر است. آيا هنگام تندرستى كه در آن روزيهاى پاكيزهات را بمن گوارا ساخته و براى درخواست خوشنودى و احسانت شادمانى بخشيده و با آن بر طاعت خويش توفيقم داده توانايم كرده بودى؟. يا هنگام بيمارى كه مرا با آن (از گناهان) رهانيدى و هنگام نعمتها (دردها) ئى كه آنها را بمن ارمغان دادى تا گناهانى را كه پشت مرا سنگين كرده سبك نمايد، و از بديهائى كه در آن فرو رفتهام پاكم سازد، و براى فرا گرفتن توبه آگاه نمودن و براى از بين بردن گناه بنعمت پيشين (تندرستى) يادآورى باشد؟.[9]
🔅🌼مزرعه مبارک و نامبارک 🌼🔅
🌹بگذار خدا هنرش را در قامت تو تمام کند. ای انسان تو لوح خدایی.
🌹انسان کشتزار الهی است، اگر مواظب خود نباشد به مزرعه شیطان تبدیل میگردد، مطبخ شیطان، زایشگاه و آرایشگاه و پایگاه و مربض شیطان میشود.
🌹کشاورزی شیطانی در زمین انسانی ثمراتش پستی و پلیدی و رجس و نجاسات است.
🌻🔆المائدة : 90 يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
🔆اى كسانى كه ايمان آوردهايد! شراب و قمار و بتها و ازلام، پليد و از عمل شيطان است، از آنها دورى كنيد تا رستگار شويد!
🌹مبادا شیطان خود را در انسان رشد و تکثیر نماید.
🌻🔆الجن : 6 وَ أَنَّهُ كانَ رِجالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزادُوهُمْ رَهَقاً
🔆و اينكه مردانى از بشر به مردانى از جنّ پناه مىبردند، و آنها سبب افزايش گمراهى و طغيانشان مىشدند.
🔅🌼 شرکت سهامی شیطان🌼🔅
🌹وای به کسانی که شرکت سهامی شیطاناند، حتی در نطفه، غذا، عبادت شریکش میسازند.
🌻🔆الإسراء : 64 وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَ رَجِلِكَ وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ وَ عِدْهُمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلاَّ غُرُوراً
🔆هر كدام از آنها را مىتوانى با صدايت تحريك كن! و لشكر سواره و پيادهات را بر آنها گسيل دار! و در ثروت و فرزندانشان شركت جوى! و آنان را با وعدهها سرگرم كن! شيطان، جز فريب و دروغ، وعدهاى به آنها نمىدهد.
🌹اگر انسان مواظب خود نباشد از چراگاه شیطان گذر و شیطان را به شراکت خود در میآورد، شیطان را به دزدی از ناموس هم وا میدارد، مواظب این خائن ناموس و شرف باید بود، با هر بیعفتی و بیحیایی و سستی در عبادت باب خیانت گشوده میشود.
🔅🌼 میوههای شیطانی🌼🔅
🌻🔆وَلَوْلَا نِعْمَةُ رَبِّي لَكُنْتُ مِنَ الْمُحْضَرِينَ ﴿۵۷﴾صافات
🔆و اگر رحمت پروردگارم نبود هرآينه من [نيز] از احضارشدگان بودم
🌻🔆 أَفَمَا نَحْنُ بِمَيِّتِينَ ﴿۵۸﴾
🔆 آيا ديگر روى مرگ نمى بينيم
🌻🔆 إِلَّا مَوْتَتَنَا الْأُولَى وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ ﴿۵۹﴾
🔆جز همان مرگ نخستين خود و ما هرگز عذاب نخواهيم شد
🌻🔆 إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ﴿۶۰﴾
🔆راستى كه اين همان كاميابى بزرگ است
🌻🔆إِنَّا جَعَلْنَاهَا فِتْنَةً لِلظَّالِمِينَ ﴿۶۳﴾
🔆در حقيقت ما آن را براى ستمگران [مايه آزمايش و] عذابى گردانيديم
🌻🔆 إِنَّهَا شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِي أَصْلِ الْجَحِيمِ ﴿۶۴﴾
🔆آن درختى است كه از قعر آتش سوزان مى رويد
🌻🔆 طَلْعُهَا كَأَنَّهُ رُءُوسُ الشَّيَاطِينِ ﴿۶۵﴾
🔆ميوه اش گويى چون كلههاى شياطين است
🌻🔆 فَإِنَّهُمْ لَآكِلُونَ مِنْهَا فَمَالِئُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ ﴿۶۶﴾
🔆پس [دوزخيان] حتما از آن مى خورند و شكمها را از آن پر مى كنند
🌻🔆 ثُمَّ إِنَّ لَهُمْ عَلَيْهَا لَشَوْبًا مِنْ حَمِيمٍ ﴿۶۷﴾
🔆سپس ايشان را بر سر آن آميغى از آب جوشان است
🌻🔆 ثُمَّ إِنَّ مَرْجِعَهُمْ لَإِلَى الْجَحِيمِ ﴿۶۸﴾
🔆آنگاه بازگشتشان بى گمان به سوى دوزخ است
🌷🔆عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِذَا أَرَادَ اللَّهُ قَبْضَ الْكَافِرِ قَالَ يَا مَلَكَ الْمَوْتِ انْطَلِقْ أَنْتَ وَ أَعْوَانُكَ إِلَى عَدُوِّي … ً فَيَهْوِي سَبْعِينَ أَلْفَ عَامٍ حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى شَجَرَةِ الزَّقُّومِ شَجَرَةٍ تَخْرُجُ فِي أَصْلِ الْجَحِيمِ طَلْعُها كَأَنَّهُ رُؤُسُ الشَّياطِينِ عَلَيْهَا سَبْعُونَ أَلْفَ غُصْنٍ مِنْ نَارٍ فِي كُلِّ غُصْنٍ سَبْعُونَ أَلْفَ ثَمَرَةٍ مِنْ نَارٍ كُلُّ ثَمَرَةٍ كَأَنَّهَا رَأْسُ الشَّيْطَانِ قُبْحاً وَ نَتْناً تَنْشَبُ عَلَى صَخْرَةٍ مُمَلَّسَةٍ سَوْخَاءَ كَأَنَّهَا مِرْآةٌ ذَلِقَةٌ مَا بَيْنَ أَصْلِ الصَّخْرَةِ إِلَى الصَّخْرَةِ سَبْعُونَ أَلْفَ عَامٍ أَغْصَانُهَا يَشْرَبُ مِنْ نَارٍ وَ ثِمَارُهَا نَارٌ وَ فَرْعُهَا نَارٌ فَيُقَالُ لَهُ يَا شَقِيُّ اصْعَدْ فَكُلَّمَا صَعِدَ زَلِقَ وَ كُلَّمَا زَلِقَ صَعِدَ فَلَا يَزَالُ كَذَلِكَ سَبْعِينَ أَلْفَ عَامٍ فِي الْعَذَابِ وَ إِذَا أَكَلَ مِنْهَا ثَمَرَةً يَجِدُهَا أَمَرَّ مِنَ الصَّبِرِ وَ أَنْتَنَ مِنَ الْجِيَفِ وَ أَشَدَّ مِنَ الْحَدِيدِ فَإِذَا وَاقَعَتْ بَطْنَهُ غَلَتْ فِي بَطْنِهِ كَغَلْيِ الْحَمِيم[10]
🌷🔆امام باقر ( هنگامیکه خداوند متعال بخواهد جان کافر را بگیرد، میفرماید: ای عزرائیل همراه با یارانت بهسوی دشمن من بروید … [ضربهای به سر او وارد میشود که بهسبب آن ضربه هفتادهزار سال سقوط میکند] تا به درخت زقّوم میرسد؛ درختی که از قعر جهنّم میروید. شکوفهی آن مانند سرهای شیاطین است. هفتادهزار شاخه از آتش دارد و در هر شاخه هفتادهزار میوهی آتشین دارد و هر میوه از زشتی مانند سر شیطان است و بوی تعفّن دارد. او بر روی صخرهای میلغزد که مانند آینه است و فاصلهی هر دو صخره با هم هفتادهزار سال است شاخههای آن از آتش تغذیه میکند و میوهی آن آتش است و همه چیز آن آتش است. به او میگویند: ای بیچاره بالا بیا. امّا او هر بار که تلاش میکند بالا بیاید، میلغزد. این کار او هفتادهزار سال طول میکشد.
🌹شیطان صفتان اگر میدانستند چه بلایی بر سر خود وارد میکنند، اگر چشمشان باز میشد، اگر میفهمیدند، اگر از محتوای خوراک گناه خبر داشتند از آن میگریختند، پستی هر حیوان پست نتیجه سقوط او به سوی اسفل و شجره زقوم است.
🌹خوراک شیطانی
🌹لذت گناه روزی رخ خواهد نمود؛
🌹لذات شیطانی لذات تسویل شده و تزئین شده هستند، لذت کاذبی دارند، سم آن زیر آن تسویلات و تزئینات پنهان است و روزی اثر خود را ظاهر خواهد نمود؛
🌻🔆محمد : 25 إِنَّ الَّذينَ ارْتَدُّوا عَلى أَدْبارِهِمْ مِنْ بَعْدِ ما تَبَيَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّيْطانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَ أَمْلى لَهُمْ
🔆كسانى كه بعد از روشن شدن هدايت براى آنها، پشت به حق كردند، شيطان اعمال زشتشان را در نظرشان زينت داده و آنان را با آرزوهاى طولانى فريفته است!
🌹ذائقه شیطانی حرص به گناه را تحریک میکند
🌹روزی دمل لذات معصیت آلود سر باز خواهد نمود.
التوبة : 49 وَ مِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ لي وَ لا تَفْتِنِّي أَلا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكافِرينَ 🌻🔆
🔆بعضى از آنها مىگويند: «به ما اجازه ده (تا در جهاد شركت نكنيم)، و ما را به گناه نيفكن»! آگاه باشيد آنها (هم اكنون) در گناه سقوط كردهاند؛ و جهنم، كافران را احاطه كرده است
🌻🔆العنكبوت : 54 يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالْكافِرينَ
🔆آنان با عجله از تو عذاب مىطلبند، در حالى كه جهنم به كافران احاطه دارد!
🌷🔆 فَهُمْ وَ الْجَنَّةُ كَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِيهَا مُنَعَّمُونَ وَ هُمْ وَ النَّارُ كَمَنْ قَدْ رَآهَا فَهُمْ فِيهَا مُعَذَّبُون[11]
🔆پس رابطه بهشت و اهل تقوا مانند کسی است که آن را دیده است و در آن متنعم شدهاند و آنها و جهنم مانند کسی است که آن را دیده و در آن عذاب شدهاند.
🌹میتوان حدس نمود که هر معصیت با سقوط همراه است و با خوراک زقوم مسمومیت عمیقی دارد.
🌹تا باب توبه باز است باید شتاب نمود.
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903)🌼
🔅🌼 نگاه متعلمانه به مبحث «سقوط بندگی»🌼🔅
🔹 سقوط بندگی
📖 جلسه هفتگی شرح و تفسیر صحیفه سجادیه (دعای بیستم)
📅 تاریخ: 1403/09/29 – 17 جمادی الثانیه 1446
✨ جلسه: مشکات نور
🎤 سخنران: استاد علی ساعی
برخی از موارد مطرح شده در جلسه:
🌼 مناجات با خداوند
خداوندا، اگر مرا به عشق خود خرج نکنی، خرج شیطان خواهم شد. اگر مرا مزرعه خود نسازی، به چراگاه شیطان تبدیل خواهم شد. خودت دستم را بگیر، دلم را بگیر، روح و جانم را خودت بگیر. رامم کن و اسیر خودت ساز تا لحظهای از تو جدا نشوم.
🌼 وقف برای خدا
خداوندا، جان و عمرم بذل توست. من خلق توام، مرا به خودت خرج کن.
🌼 دعای بندگی
مرا به خودت اختصاص فرما. مرا به عبادت و بندگیات برگزین. اگر چنین نباشد، خودم را پرستش خواهم کرد و شیطان را عبادت خواهم کرد.
🌼 ارزش صحیفه سجادیه
خداوندا، صحیفه سجادیه را از من نگیر. جانم را بگیر اما صحیفه سجادیه را از من نگیر. لحظهای این شراب طهور را از من نگیر. عطشم را نسبت به این صحیفه مقدس تحریک فرما تا لحظهبهلحظه جامهای عشق را سرکشم. خودت از فکر و عقلم بگیر تا فکرانه و عاقلانه عبادتت کنم و بندگیات کنم.
🌼 تفکر و عبادت
هیچ عبادتی مثل تفکر نیست. باید وجودم را تبدیل به محض عبادت و بندگی تو سازم تا تبدیل به نفس عقل نشوم. چگونه عبادتت کنم؟ نه فقط عاقل، که باید عقل شوم تا محض بنده تو گردم.
🌼 عبادت با تفکر
امکان ندارد انسان بدون تفقه خدا را عبادت کند. عبادت محال است مگر با تفقه؛ تفقه در دین و خلقت و بندگی خدا. خداوندا، مرا موفق ساز تا به مقام بندگی برسم. عبادت بدون تفکر، عبادت منهای عبادت است. خداوندا، مبادا خودم را عبادت کنم و نفهمم. با نفهمی بخواهم تو را عبادت کنم؛ با این نفهمی خودم و شیطان را عبادت کردهام. خداوندا، مرا عروس این معدن عبادت گردان. این صحیفه مبارکت معدن دعا است، معدن سرّالاسرار است.
🌼 مغز عبادت
مغز عبادت دعا است. یعنی بفهمم و بدانم که با تفقه خدایم را بخوانم. این خوانش همان مغز عبادت و بندگی است. تمام افعال و اعمال برای رسیدن به این مقام است که من با روح و جان، با شوق تمام تو را نیایش کنم. اگر نرسم، هلاک و نابود خواهم شد.
🌼 هلاک در غفلت
امکان ندارد انسان با دعا هلاک شود. زمانی که خدا را نخواندم، شکار ابلیس شدم. صید نفسم گشتهام. هیچ پرندهای شکار نمیشود مگر به واسطه فراموشی خدا. یاد خدا از دلش برون میرود و شکار میشود. مگر ممکن است کسی خدا را یاد کند و دیگری او را شکار کند؟
🌼 ارزش صحیفه مبارک
این صحیفه مبارک، این صحیفه عبادت و بندگی، راههای عشق و مسیرهای عشق به خداست. هر فرازش جاده عظیمی است به سوی عشق خدا، به سوی اسرار خدا، غیب خدا و عجایب و خزائن خدا.
🌼 صحیفه، سفینه عشق
هر دعایش سفینهای است که ما را سوار میکند و به ملکوت میکشاند. سفینه ملکوتنوردی و جبروتنوردی ماست، سفینه لاهوتنوردی ماست. این شراب طهور خداست که هر لحظه میتوانیم سر بکشیم.
🌼 افضل عبادت
اگر بهترین عبادت را میخواهیم، معدن و جایگاه عظیم عبادت همین صحیفه سجادیه است. حضرت می فرماید افضل عبادت امت من بعد از قرائت قرآن، دعاست. مگر زیباتر از صحیفه دعایی سراغ داریم؟
🌼 نقش عاشقی در صحیفه
صحیفه سجادیه بهترین جایگاه برای ایفای نقش عاشقی است. چگونه میتوانم نقش امام در صحیفه را ایفا کنم و مثل او دعا و نیایش کنم؟ اگر نتوانم، باختهام.
🌼 تخلق به اخلاق الهی
متخلق به اخلاق خدا باشیم؛ باید متخلق به اخلاق خدا شویم. این یعنی باید مثل اولیای خدا باشیم. اخلاق خداوند مثل اسماء خداوند است. اگر به آن مقام والا نرسم، یعنی مسیر بندگی خدا را نپیمودهام. باید با صحیفه سجادیه روح عبادت و بندگی را تجربه کنم.
به واقع، صنایع عظیم عبادت خدا انسان را راهاندازی میکند و فطرت آدمی را بازآفرینی میکند. به خدا، اگر با تفکر وارد این اقیانوس صحیفه سجادیه شوم و شناور شوم، در این بحر مثل ماهی غواصی کنم، حیات واقعی بندگی خدا را تجربه کنم و حال و هوای عاشقانه خدا را دریابم.
صحیفه سجادیه، هر دعایش وصل دعای دیگر است.
🌼 سقوط انسان و عاقبت گناه
اهل تقوا میبینند؛ اهل بهشت آتش را میبینند. عذاب آتش را در همین دنیا تجربه میکنند، هرچند به برد و سلام، اما شدت آن را درمییابند. اهل معصیت به حال سقوط هستند. مرتکب گناه میشوند و سقوط میکنند.
به خداوندی خدا، آن موشی که نجاست میخورد، نتیجه سقوط است. موجودی پاک بود، آلوده به گناه شد و اینچنین پست و پلید گشت. هفتاد هزار سال سقوط کرده تا به این حال افتاده است. نمیداند، اما قطعاً سقوطی داشته است. سوسک نیز قطعاً سقوطی چند هزار ساله داشته است.
چرا موجودات نجاستخوار اینگونه شدهاند؟ به شجره زقوم رسیده است. کسی که از گناه لذت میبرد، پستتر از این موجودات پست و پلید است.
🌼 زمان و فرازمان در سقوط
انسان در دل فرازمان است و سقوط میکند. به خداوندی خدا، رسول خداوند در شب معراج، زمانی که بهشت و جهنم را بازدید کرد، از زمان گذشته بود. همین حال امروزی ما را در آن فرازمان مشاهده میکرد.
ضربهای میزنند و در اثر آن ضربه، هفتاد هزار سال طول میکشد. پروردگار ما انتظار نمیکشد؛ هفتاد هزار باشد یا بالاتر از آن، برای رب ما فرقی ندارد. هفتاد هزار سال سقوط میکند تا به درخت شجره زقوم برسد؛ آن شجرهای که در قعر جهنم میروید و شکوفههایش مثل سر شیاطین است.
هفتاد هزار شاخه آتشین دارد و هر شاخه هفتاد هزار میوه دارد. میان دو صخره قرار میگیرد و فاصله بین دو صخره هفتاد هزار سال است. رمز این هفتاد هزار سال چیست؟ نمیدانم. از آن میخورد، باید که بخورد. بعد از خوردن، باید آب داغ حمیم را سر بکشد.
میان دو صخره جابهجا میشود و میلغزد و همین هفتاد هزار سال طول میکشد. این چه رازی است؟ خدایا، انسان چرا به این روز افتاد؟
🌼 ضرورت بازنگری در نفس
باید که در اصول و فروع خود بازنگری کنیم. هر لحظه نیاز به بازنگری و بازدید از خود داریم. خود را محاکمه کنیم، معاتبه کنیم، محاسبه کنیم. بر سر خود داد بکشیم، بازخواست کنیم، از یقه خود بگیریم، گریبانمان را چاک کنیم، و گریبان نفس را بدریم.
🌼 کشتزار شیطان
چه بسا که شیطان در زمین وجودمان به کشت میپردازد و ثمرات پستی، پلیدی، رجس و نجاست را در آن میرویاند.
🌼 هشدار الهی درباره اعمال شیطان
ای کسانی که ایمان آوردهاید، بیشک و یقین اینچنین است و جز این نیست که شراب، بتها و ازلام (وسایل قمار) رجس هستند و از عمل شیطاناند. اینها پلیدی عمل شیطان هستند؛ از آنها دوری کنید تا رستگار شوید.
🌼 شریک شدن با شیطان
ای انسان، مبادا شیطان را سهامدار خود سازی و در وجودت برای شیطان سهمی قائل شوی. وای به حال آنهایی که شیطان را سهامدار وجود خود میسازند. وای به حال کسانی که شیطان را در غذا و خوراکشان شریک میسازند و نعوذ بالله، حتی در نطفه خود نیز شیطان را شریک میکنند.
🌼 اذن دخالت شیطان
مبادا دلهایمان مهر بخورد و خدا دست از ما بردارد که در این صورت، شیطان اذن دخالت پیدا میکند. او تحریک میکند با صوت خود، انسانها را میکشد، با سواره و پیادهنظامهایش همراهی میکند و در اموال و اولادشان شریک میشود. اما وعدههای شیطان جز فریب و دروغ نیست.
اگر انسان مواظب خود نباشد، نه تنها مرتع شیطان میشود بلکه شیطان را شریک اموال، ناموس و زندگی خود میسازد. معاذ الله، آیا نمیبینیم؟ باید مواظب این خائن به ناموس و شرف باشیم. بیعفتان همان کسانی هستند که شیطان را شریک ناموس خود میکنند و او را به سوی خود میخوانند.
🌼 پناه به شیطان
نه تنها اینچنین است، بلکه به سوی شیطان، ابالیس و اجانین پر میکشند، از آنها استمداد و پناه میجویند و آنها را قلعه خود میسازند. ثمراتشان شجره زقوم میشود.
🌼 تغییر حال و غذا
اگر انسان حال و هوای خود را عوض کند، خوراکش نیز تغییر میکند. او از تمام پاکی میگریزد و رجس و نجاست، خوراکش میشود. از شجره زقوم میخورد.
🌼 طعام اهل جهنم
شجره زقوم در قعر جحیم میروید و شکوفههایش مثل سرهای شیاطین است. اهل معصیت از آن میخورند و شکمشان را پر میکنند. پس از خوردن، باید مخلوطی از آب داغ جوشان را سر بکشند. سپس، پس از این پذیرایی اولیه، به قعر جهنم سقوط میکنند.
اهل شیطانصفت، خوراکشان شیطانی است. آن کسانی که از گناه لذت میبرند، روزی طعم واقعی آن لذت را خواهند چشید. آن لذت اولیه همان پوشش کاذبی بود که آنها را به خوردن گناه تحریک کرد، اما آثار آن گناه روزی از جسمشان سر باز خواهد کرد.
🌼 لذات شیطانی
لذات شیطانی، لذات تسویلشدهاند (زیبا جلوه دادن زشتی). خوراک معصیتکاران تسویلشده است؛ زیرا پوشش ظاهری آنها انسان را ترغیب میکند. اما زمانی که سر دمل لذت شیطانی باز شود، آن وقت میفهمند که چه بلای عظیمی به سرشان آمده است.
🌼 تسویل و آرزوهای پوچ
آن کسانی که بعد از هدایت، پشت به آن میکنند، شیطان برایشان تسویل کرده و آنها را به سوی آرزوهای پوچ میکشاند. انسان معصیتکار در حال سقوط است؛ سقوطی که نه لحظهای، بلکه ابدی است. یک لحظه گناه میکند و اگر خود را نشان دهد، هزاران سال عذاب خواهد داشت.
🌼 قبض روح معصیتکاران
وقتی خدا میخواهد کافری را قبض روح کند، خطاب به ملکالموت میگوید: “ای فرشته مرگ، تو و یارانت به سوی دشمن من روانه شوید.” ملکالموت چنان ضربهای بر سر دشمن خدا وارد میکند که سقوطش آغاز میشود. این سقوط هفتاد هزار سال طول میکشد و در نهایت، به شجره زقوم میرسد.
🌼 سقوط گناهکاران
هر گناهکار، هر لحظه از لحظه گناه، چنین سقوطی دارد؛ سقوطی هفتاد هزار ساله. جهنم، کافران را احاطه کرده است. کافران در احاطه جهنم هستند و در همین دنیا نمیبینند. زمان مانع از فهمشان میشود. اما اهل تقوا میبینند؛ میبینند آتش اهل جهنم را.
🌼 پیکره واحد صحیفه سجادیه
حضرت چنان لطیف و دقیق سخن گفته و صحیفه را چونان خیاطی زیبا دوخته که زیباتر از این نمیتوان برای عبادت و بندگی خدا لباسی دوخت. هر دعای این صحیفه همچون عضوی از اعضای انسان است که با دعاهای دیگر پیوند دارد. تمام صحیفه مانند یک پیکر واحد است و دعاهای آن همچون اعضا و جوارحی هستند که با نظم و نظام خاصی به هم مرتبطاند.
🌼 خوراک عشق و بندگی
اگر پیوسته این صحیفه را ختم کنیم، گویی بندگی کامل خدا را تجربه کردهایم. صحیفه سجادیه خوراک کامل عشق است، ویتامین شیدایی و بندگی خداست. به حق که جوشن کبیر زینالعابدین است.
🌼 مزرعه الهی و قتلگاه شیاطین
صحیفه سجادیه، مزرعه عظیم خدا، باغ و گلستان اولیای الهی، بهشت انبیای عظام و قتلگاه شیاطین است. اگر میخواهیم با شیاطین مبارزه و آنها را رسوا و مایوس کنیم، باید وارد دل صحیفه سجادیه شویم. این کتاب، جهنم ابالیس و آسایشگاه عبادت و بندگی خداست.
🌼 محل عاشقی
صحیفه سجادیه، محل عاشق شدن است؛ جایی که انسان عاشقانه خدا را عبادت میکند. باید با تمام وجود خدا را عبادت کرد، عبادتی خالصانه، که عشقمان را تمام و کمال خرج او کنیم. خدا رسم نوازش بندگانش را میداند. کافی است خالصانه رو به او کنیم تا بندگی عاشقانه را بیاموزیم.
🌼 عشق به عبادت
سخن رسول مصطفی است: بافضیلتترین افراد کسانی هستند که عاشق عبادت باشند. عبادت را به آغوش کشیده و با آن همآغوش شوند، چنانکه وجودشان از نفس عبادت جدا نگردد. باید انسان چنان با عبادت عجین شود که نه فقط بنده، بلکه نفس بندگی گردد.
🌼 محبوبیت عبادت
عبادت را باید محبوب دل ساخت. رابطه انسان با معبودش باید فراتر از عشق باشد. عبادت باید با جسم لمس شود؛ ملکول به ملکول، اتم به اتم و ذره به ذره وجود، عبادت را لمس و مباشرت کند تا بگوید: “بنده خدا گشتهام.”
🌼 فراغت برای عبادت
انسان باید خود را برای عبادت رها کند و از هر چیزی جدا شود. تنها با خلوت کامل و فارغ شدن از هر چه غیر خداست، میتوان به مقام بندگی رسید. باید از اسارت هر چه غیر خدا آزاد شد تا اسیر الله گردید.
🌼 عبادت در سختی و آسانی
اگر چنین شود و انسان خود را برای عبادت فارغ کند، دیگر برایش سختی یا آسانی روزگار تفاوتی نخواهد داشت. هر دو وسیلهای برای بندگی خدا هستند. چه روزگار به سختی بگذرد و چه به آسانی، هر دو از خداست و باید آنها را پذیرفت.
🌼 دعای پانزدهم صحیفه سجادیه
دعای پانزدهم صحیفه سجادیه همچون جامی از شراب طهور است. خداوندا، حمد از آن توست. تو را حمد میکنم که پیوسته از سلامت بدنم بهره بردهام و باز هم تو را حمد میکنم که مرا بیمار ساختی. هر چه از تو رسد برایم نیکوست، چه سلامتی و چه بیماری.
خداوندا، نمیدانم در کدامین حالت بیشتر تو را شکر کنم؛ به وقت سلامتی که از طیبات رزقت بهرهمندم ساختی یا به وقت بیماری که مرا از ظلمات رهانیدی. تو صدایم زدی و جواب ندادم، مرا به خود آوردی تا بدانم که مهربانترین مهربانها هستی.
🌼 مزرعه خدا یا شیطان؟
باید مزرعه خدا شویم، وگرنه عمرمان تباه میگردد. انسانی که کشتزار خدا نباشد، چراگاه شیطان میشود. باید مواظب بود که مبادا مطبخ، آرایشگاه یا مربض (محل معالجه) شیطان شویم. انسان کشتزار خداست و خدا هنرش را در این لوح محفوظ به اتمام میرساند، اگر انسان لایق باشد.
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903)🌼
[1] المحاسن ؛ ج1 ؛ ص17 برقى، دار الكتب الإسلامية – قم، چاپ: دوم، 1371 ق.
[2] الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج8 ؛ ص234 كلينى، دار الكتب الإسلامية – تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[3] الدعوات (للراوندي) / سلوة الحزين ؛ النص ؛ ص18 قطب الدين راوندى، انتشارات مدرسه امام مهدى (عجل الله تعالى فرجه الشريف) – قم، چاپ: اول، 1407ق.
[4] الدعوات (للراوندي) / سلوة الحزين ؛ النص ؛ ص19 قطب الدين راوندى، انتشارات مدرسه امام مهدى (عجل الله تعالى فرجه الشريف) – قم، چاپ: اول، 1407ق.
[5] الدعوات (للراوندي) / سلوة الحزين ؛ النص ؛ ص19 قطب الدين راوندى، انتشارات مدرسه امام مهدى (عجل الله تعالى فرجه الشريف) – قم، چاپ: اول، 1407ق.
[6] شرح مصباح الشريعة / ترجمه عبد الرزاق گيلانى ؛ ؛ ص73 شهيد ثانى، زين الدين بن على – گيلانى، پيام حق – تهران، چاپ: اول، 1377 ش.
[7] الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج2 ؛ ص83 كلينى، دار الكتب الإسلامية – تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[8]قسمتی از دعای 15 صحیفه سجادیه
[9] الصحيفة السجادية / ترجمه و شرح فيض الإسلام، ص: 110
[10] بحار الأنوار (ط – بيروت) ؛ ج8 ؛ ص317 مجلسى، دار إحياء التراث العربي – بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
[11] نهج البلاغة (للصبحي صالح) ؛ ؛ ص303 شريف الرضى، هجرت – قم، چاپ: اول، 1414 ق.
