لطفا در مورد مصادیق شرک توضیحاتی بفرمایید. آیا شرک می تواند ناآگاهانه باشد ؟ چه میزان نیت تاثیر در شرک دارد؟

سوال2486 :
#تکلمه_سوال2484
سلام علیکم جناب استاد پاسخ عالیجناب را برای استاد ارسال کردم و خوشحال از این که شرک به نیت است نه به زبان و پاسخی که ارائه فرمودند را چون در آخر متنتان بیان فرمودید که پاسخ هنوز ادامه دارد خدمتتان ارسال می کنم تا بررسی شود ممنونم
سلام وقت بخیر
1. بنده نیز قبلا شرک را به نیت مربوط می دانستم اما اخیرا با توجه به معنای لغوی واژه شرک – که به لحاظ اطلاقش شامل غیر نیت هم می شود – و پاره ای از روایات – که ظاهر عمل را در اتصاف به شرک لحاظ کرده و نمونه ای از آن روایات را در ادامه نقل می کنم – به این نتیجه رسیدم که حاجتخواهی از غیرخدا (طرف دعا قرار دادن غیرخدا) حتی بدون قصد استقلال نیز شرک است :
امام صادق علیه السلام :
《لایکون العبد مشرکا” حتی یصلي لغير الله او يذبح لغير الله او يدعو لغير الله عز و جل》
بنده مشرک نمی شود تا اینکه :
– برای غیرخدا نماز بجا آورد
– برای غیرخدا قربانی کند
– برای غیرخدا دعا کند
(غیرخدا را طرف دعا قرار دهد)
[خصال صدوق/باب الثلاثه/حدیث ۱۵۱]
2. نباید استعانت عادی و عبادی را یکی دانست استعانت عبادی چون عبادت است توقیفی است و اصل در آن عدم جواز است مگر آنکه از طرف شارع مقدس اذنی برسد که نه تنها اذنی برای طرف دعا قرار دادن غیرخدا در آیات و “روایات معتبر” وجود ندارد بلکه به شدت از آن منع شده است و تنها آیه شریفه “ایاک نستعین” برای این منع کافی است.
البته هیچ منعی در استعانت عادی از غیرخدا وجود ندارد بلکه چون عملی غیرعبادی است اساسا نیازی به اذن شارع در آن نیست.
باید گفت فرق استعانت عادی (شفاخواهی از دوا) و استعانت عبادی (شفاخواهی از خدا) بر هیچ عاقل منصفی مخفی نیست.
🌸🔆🌷بسم الله الرحمن الرحیم🌷🔆🌸
#پاسخ2486
🍀🔅🌷علیکم السلام🌷🔅🍀
🌷🔅🌱هیچ عملی بدون نیت امکان تحقق ندارد، در واقع هر عمل اختیاری منبعث از نیت نهفته در آن است. عمل آدمی به این معنی نیست که چیزی در حال بی اختیاری از او دفع شود- یا از او رها و صادر شود- بلکه زیر بنای عملی آدمی را نیت او تشکیل میدهد.
🌻🔅🌱الإسراء : 84 قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‏ شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى‏ سَبيلاً
🌹 به آنها بگو: مؤمن و كافر. طبق شاکله(=نیت و طبيعت و خوى و منش خود) رفتار مى‏كنند و پروردگارتان كسانى را كه راهشان نيكوتر است، بهتر مى‏شناسد.
🌷🔅🌱تنها در یک حالت امکان دارد که بدون نیت عمل مشرکانه ای صادر شود، در واقع عامل نیت موحدانه ای را قصد میکند اما به جهل و خطا مرتکب عمل مشرکانه ای میگردد.
🌷🔅🌱هر گونه جاجتخواهی چه در قالب کلمات و چه به اشارات اگر: حاجتخواه مخلوقی را که برای رفع حاجت طرف خطاب قرار میدهد در شأن و منزلت و همتای معبود قرار دهد قطعا مشرک است، همچنین اگر همان مخلوق را به لفظ مورد خطاب قرار ندهد اما به رفتار و عمل از حد مخلوق بالاتر برد باز عملش مشرکانه است مثل کسی که از مشتری خود به چاپلوسی تعریف میکند تا کالایی را به او بفروشد و به منفعت برسد،
🌷🔅🌱ستاد شرک، قلب آدمی است کلمات و رفتار و اعمال، نمایش نیت برخواسته از دل انسان است. کسی که از غیر خدا چیزی را طلب میکند و این حاجت چه خُرد باشد و چه کلان، از فرد عادی باشد و یا از رسول و ولیّ چه از زنده اش و چه از روحانیتش اگر توانایی آن را موازی و یا همتا و یا مستقل از معبود تلقی کند به قطع شرک ورزیده است. و اگر در راستای حکمت الهی و اراده الهی در جریان بعضی از امورات از طریق اسباب تلقی و آنها را از مرز اسباب و وسائل و مخلوق فراتر نبرد و ادبیات طلب از بنده را رعایت نماید مرتکب هیچ خطای شرک نگشته است!
🌷🔅🌱خالق چه بسا محلی را برای رفع حوائج ما قرار میدهد و ما ناگزیر از مراجعه به آنیم، این حاجت چه در دل زمین و چه آسمان و چه پیش خلق خدا و چه اولیاء الله.
🌻🔅🌱غافر : 80 وَ لَكُمْ فيها مَنافِعُ وَ لِتَبْلُغُوا عَلَيْها حاجَةً في‏ صُدُورِكُمْ وَ عَلَيْها وَ عَلَى الْفُلْكِ تُحْمَلُونَ
🌹 و شما را در آنها سودهايى است (استفاده از شير و پشم و پوست و اولاد و فضلات و معاملات) و (آنها را آفريد) براى آنكه (به وسيله بار كردن كالا) بر آنها به حاجتی كه در دل‏هايتان است برسيد،
🌷🔅🌱چه بسا خدا بنده ی خود را اسباب رفع نیاز بندگانش قرار میدهد و رجوع بندگان برای رفع حوائج شان بنا به تبعیت از اراده الهی عملی غیر مشرکانه خواهد بود. جای تعجب ندارد که رسول خدا به خواست خدا رفع حوائج بندگان را ایفا نماید.