سوال3358 :
اینکه بنده خدا را با اسمای او میخواند یعنی در واقع ذات خداوند را با اسم او مورد خطاب قرار میدهد و مراد ارتباط با ذات حق تعالی است
۱) بنده خداوند را میخواند و خداوند پاسخ میدهد (اجابت میکند)
۲) بنده خداوند را میخواند و خداوند پاسخ نمیدهد
۳) بنده خداوند را نمیخواند
در این سه حالت ذات خداوند چگونه است؟
واکنش خداوند (تسامحاً) به بنده در این سه حالت را چگونه باید تفسیر و تاویل کرد؟
🌷🔅بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ 🔅🌷
🔆علیکم السلام
☘️ #جواب3358
🌷🔆 «او» (هو) به واقع آن ناشناخته دست نیافتنی، فراتر اسم و رسمی است که هیچ نام و صفتی را توان معرفی او نیست، اما اجازت او برای توجه به او با اسماء او لطفی خاص از جانب او برای مخلوقات خویش است!
🔆🌷بیشک هر کس خدا را بخواند اجابت میشود اجابت درجه اول همان توجه و عنایت پرودگار متعال برای بنده خویش است، همچنین اذن او برای خواندن او اجابتی حاصل است، در مرحله برآورده شدن حاجت یا به روا شدن تعجیلی است و یا تاخیری و یا تعویضی، هر چند برآورده شدن حاجات مربوط به شروط و معاهده ای است که بین خالق و مخلوق منعقد گشته است، ( وَ أَوْفُوا بِعَهْدي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَ إِيَّايَ فَارْهَبُونِ )
🌷🔆 حال تمام اصول دعا زمانی پا برچاست که خدا به توحید و وحدت و شناخت خوانده شود،
☘️🔆قالَ الصَّادِقُ ع احْفَظْ أَدَبَ الدُّعَاءِ وَ انْظُرْ مَنْ تَدْعُو كَيْفَ تَدْعُو وَ لِمَا ذَا تَدْعُو وَ حَقِّقْ عَظَمَةَ اللَّهِ وَ كِبْرِيَاءَهُ وَ عَايِنْ بِقَلْبِكَ عِلْمَهُ بِمَا فِي ضَمِيرِكَ وَ اطِّلَاعَهُ عَلَى سِرِّكَ وَ مَا تَكُونُ فِيهِ مِنَ الْحَقِّ وَ الْبَاطِلِ وَ اعْرِفْ طُرُقَ نَجَاتِكَ وَ هَلَاكِكَ كَيْلَا تَدْعُوَ اللَّهَ تَعَالَى بِشَيْءٍ عَسَى فِيهِ هَلَاكُكَ وَ أَنْتَ تَظُنُّ أَنَّ فِيهِ نَجَاتَكَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى وَ يَدْعُ الْإِنْسانُ بِالشَّرِّ دُعاءَهُ بِالْخَيْرِ وَ كانَ الْإِنْسانُ عَجُولًا وَ تَفَكَّرْ مَا ذَا تَسْأَلُ وَ كَمْ تَسْأَلُ وَ لِمَا ذَا تَسْأَلُ وَ الدُّعَاءُ اسْتِجَابَةُ الْكُلِّ مِنْكَ لِلْحَقِّ وَ تَذْوِيبُ الْمُهْجَةِ فِي مُشَاهَدَةِ الرَّبِّ وَ تَرْكُ الِاخْتِيَارِ جَمِيعاً وَ تَسْلِيمُ الْأُمُورِ كُلِّهَا ظَاهِراً وَ بَاطِناً إِلَى اللَّهِ تَعَالَى فَإِنْ لَمْ تَأْتِ بِشَرْطِ الدُّعَاءِ فَلَا تَنْتَظِرِ الْإِجَابَةَ فَإِنَّهُ يَعْلَمُ السِّرَّ وَ أَخْفَى فَلَعَلَّكَ تَدْعُوهُ بِشَيْءٍ قَدْ عَلِمَ مِنْ سِرِّكَ خِلَافَ ذَلِكَ قَالَ بَعْضُ الصَّحَابَةِ لِبَعْضِهِمْ أَنْتُمْ تَنْتَظِرُونَ الْمَطَرَ بِالدُّعَاءِ وَ أَنَا أَنْتَظِرُ الْحَجَرَ وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَوْ لَمْ يَكُنِ اللَّهُ أَمَرَنَا بِالدُّعَاءِ لَكَانَ إِذَا أَخْلَصْنَا الدُّعَاءَ تَفَضَّلَ عَلَيْنَا بِالْإِجَابَةِ فَكَيْفَ وَ قَدْ ضَمِنَ ذَلِكَ لِمَنْ أَتَى بِشَرَائِطِ الدُّعَاءِ وَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَنِ اسْمِ اللَّهِ الْأَعْظَمِ فَقَالَ ص كُلُّ اسْمٍ مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ أَعْظَمُ فَفَرِّغْ قَلْبَكَ عَنْ كُلِّ مَا سِوَاهُ وَ ادْعُهُ تَعَالَى بِأَيِّ اسْمٍ شِئْتَ فَلَيْسَ لِلَّهِ فِي الْحَقِيقَةِ اسْمٌ دُونَ اسْمٍ بَلْ هُوَ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ وَ قَالَ النَّبِيُّ ص إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَجِيبُ الدُّعَاءَ مِنْ قَلْبٍ لَاهٍ قَالَ الصَّادِقُ ع إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمْ أَنْ لَا يَسْأَلَ رَبَّهُ
إِلَّا أَعْطَاهُ فَلْيَيْأَسْ مِنَ النَّاسِ كُلِّهِمْ وَ لَا يَكُنْ رَجَاؤُهُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَإِذَا عَلِمَ اللَّهُ تَعَالَى ذَلِكَ مِنْ قَلْبِهِ لَمْ يَسْأَلْهُ شَيْئاً إِلَّا أَعْطَاهُ فَإِذَا أَتَيْتَ بِمَا ذَكَرْتُ لَكَ مِنْ شَرَائِطِ الدُّعَاءِ وَ أَخْلَصْتَ سِرَّكَ لِوَجْهِهِ فَأَبْشِرْ بِإِحْدَى ثَلَاثٍ إِمَّا أَنْ يُعَجِّلَ لَكَ مَا سَأَلْتَ وَ إِمَّا أَنْ يَدَّخِرَ لَكَ مَا هُوَ أَفْضَلُ مِنْهُ وَ إِمَّا أَنْ يَصْرِفَ عَنْكَ مِنَ الْبَلَاءِ مَا لَوْ أَرْسَلَهُ إِلَيْكَ لَهَلَكْتَ قَالَ النَّبِيُّ ص قَالَ اللَّهُ تَعَالَى مَنْ شَغَلَهُ ذِكْرِي عَنْ مَسْأَلَتِي أَعْطَيْتُهُ أَفْضَلَ مَا أُعْطِيَ لِلسَّائِلِينَ قَالَ الصَّادِقُ ع لَقَدْ دَعَوْتُ اللَّهَ مَرَّةً فَاسْتَجَابَ لِي وَ نَسِيتُ الْحَاجَةَ لِأَنَّ اسْتِجَابَتَهُ بِإِقْبَالِهِ عَلَى عَبْدِهِ عِنْدَ دَعْوَتِهِ أَعْظَمُ وَ أَجَلُّ مِمَّا يُرِيدُ مِنْهُ الْعَبْدُ وَ لَوْ كَانَتِ الْجَنَّةَ وَ نَعِيمَهَا الْأَبَدِيَّ وَ لَيْسَ يَعْقِلُ ذَلِكَ إِلَّا الْعَامِلُونَ الْمُحِبُّونَ الْعَارِفُونَ صَفْوَةُ اللَّهِ وَ خَوَاصُّهُ
مصباح الشريعة، ص: 132
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات 110.141(903) 🌼
🔆☘️☘️🔆 (باب نوزدهم در دعاء) حضرت صادق (ع) فرمود: رعايت و حفظ كن آداب و شرائط دعاء را، و متوجه باش كه، كه را مىخوانى و چگونه مىخوانى و براى چه مىخوانى.
و عظمت و كبرياء و جلال پروردگار متعال را هميشه در نظر گرفته، و با قلب و چشم دل خود معاينه كن: عالم بودن او را به آنچه در ضمير تو است، و اطلاع و آگاه بودن او را به باطن و به آنچه از حق و باطل در وجود تو هست.
و لازمست طرق نجات و هلاكت و راههاى سعادت و گرفتارى خود را فهميده، و در مقام دعاء كردن چيزى را نخواهى كه هلاكت و گرفتارى تو در آن باشد؛ و تو از روى جهالت خير و صلاح خود انديشى. خداوند متعال مىفرمايد: و درخواست مىكند انسان شر و ضرر را مانند درخواست كردن او خير و صلاح را، و انسان هميشه عجلهكننده است و خوب متفكر باش كه چه سؤال مىكنى، و چه اندازه سؤال مىكنى، و براى چه سؤال مىكنى! و حقيقت دعاء اينست كه: تمام اعضاء و جوارح با تو موافق و هم آواز شده و همه در مقابل حق تعالى طلب حاجت و درخواست مطلب كنند، و قلب در مشاهده و حضور پروردگار متعال فانى گشته، و تمام اختيار در مقابل عظمت و حكومت او سلب شده، و همه امور خود را در ظاهر و باطن به خداوند متعال تسليم و واگذار كند. اينها شرائط دعاء بود، و اگر اين شرائط را رعايت نكردى منتظر اجابت و قبولى دعاء خود مباش، زيرا خداوند متعال از ظاهر و ضمير تو آگاه است، و ممكن است تو مطلبى را بخواهى كه بر خلاف درخواست و طلب باطنى تو باشد. يكى از اصحاب به ديگرى گفت: شماها در اثر دعاء منتظر باران هستيد، و من منتظر باريدن سنگ هستم.
☘️🔆و بدان كه اگر خداوند متعال ما را به دعاء امر نمىفرمود، هر آينه در آن موقعى كه روى خلوص نيت دعاء مىكنيم؛ دعاء ما را اجابت مىفرمود، و چگونه مىشود كه بعد از امر كردن به دعاء اجابت نفرمايد، در صورتى كه خداوند متعال تعهد و ضمانت فرموده است كه دعاهاى بندگان خود را كه مقرون به شرائط شد به اجابت برساند. و از حضرت رسول اكرم (ص) پرسيدند كه: اسم اعظم پروردگار متعال كدامست؟ فرمود: هر اسمى از نامهاى خداوند متعال اعظم و بزرگ است. پس لازمست كه قلب خود را از غير پروردگار متعال فارغ و تخليه كرده، و سپس به هر يك از اسماء شريف او كه مىخواهى او را بخوان. پس او را اسم مخصوص كه اعظم و بزرگتر از اسماء ديگر باشد، نيست، بلكه او خداى يگانه و قهار است كه دعاء بندگان خود را اجابت مىفرمايد. و فرمود رسول اكرم كه: خداوند متعال قبول نمىكند دعاء را از قلبى كه مشغول لهو و لعب باشد. و حضرت صادق (ع) فرمود: چون يكى از شماها بخواهد كه آنچه دعاء مىكند مستجاب گردد؛ لازمست از تمام مردم مأيوس و منقطع شده، و او را اميد و نظرى غير از پروردگار متعال نباشد، و هر گاه خداوند متعال از قلب بنده خود آگاه شده و او را در چنين حالى ببيند؛ آنچه سؤال و دعاء كند به هدف اجابت رسيده و حاجت او را خواهد برآورد.
☘️🔆و چون در مقام دعاء كردن شرائط مذكور را رعايت كرده، و باطن و قلب خود را براى خدا خالص و تصفيه نمودى، پس مژده باد تو را به يكى از سه امر: يا اينست كه مسئول و حاجت تو هر چه زودتر برآورده مىشود. و يا آنكه چيزى كه بهتر از مسئول تو است براى تو ذخيره مىشود. و يا در مقابل دعاى تو بلاء مهلك و گرفتارى شديدى از تو رفع مىشود. از حضرت رسول اكرم است كه خداوند متعال فرمود: كسى كه ذكر من او را از دعاء و درخواست حاجت كردن باز دارد، بهترين و بالاترين چيزى را كه براى دعاكنندگان عطا مىكنم، به او عطا مىكنم.
حضرت صادق (ع) فرمود يك بار پروردگار متعال را خواندم، و چون مرا جواب داد؛ حاجت خودم را فراموش كردم. آرى جواب دادن پروردگار و اقبال او به بنده خود به هنگام دعوت بزرگتر و بالاتر است از بر آورده شدن آنچه درخواست مىشود، اگر چه آن مسئول بهشت و نعمتهاى هميشگى بهشت باشد، و اين معنى را نمىفهمند مگر اشخاصى كه اهل عمل و محبت و معرفت بوده، و از برگزيدگان و خواص بندگان پروردگار باشند.
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات 110.141(903) 🌼
