سوال۲۷۱۲:
قهر و آشتی
251- حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ زِيَادِ بْنِ جَعْفَرٍ الْهَمَذَانِيُّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حُمْرَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ ع أَنَّهُ قَالَ مَا مِنْ مُؤْمِنَيْنِ اهْتَجَرَا فَوْقَ ثَلَاثٍ إِلَّا وَ بَرِئْتُ مِنْهُمَا فِي الثَّالِثَةِ فَقِيلَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ هَذَا حَالُ الظَّالِمِ فَمَا بَالُ الْمَظْلُومِ فَقَالَ ع مَا بَالُ الْمَظْلُومِ لَا يَصِيرُ إِلَى الظَّالِمِ فَيَقُولُ أَنَا الظَّالِمُ حَتَّى يَصْطَلِحَا.
محمد بن حمران از پدرش و او از امام باقر (ع) نقل مىكند كه فرمود: نيست دو نفر مؤمن كه بيش از سه روز از هم قهر باشند مگر اينكه من در روز سوم، از هر دو نفر آنها بيزارم، گفته شد: يا بن رسول اللَّه اين حال ستمگر است، ستمديده چه گناهى دارد؟ فرمود: چرا ستمديده به سوى ستمگر نمىرود كه بگويد من ستمگر بودم تا آشتى كنند.
الخصال ؛ ج1 ؛ ص183
______________________
سلام علیکم؛ لطفا در مورد حدیث بالا راهنمایی بفرمایید؟ یعنی مظلوم برود به دروغ به ظالم بگوید تو خوبی و من ظالم!؟ بیا آشتی کنیم!؟؟
🌸🌷بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🌷
#پاسخ2712
🌹علیکم السلام
🌼🌿از حال و مقام حدیث چنین بر می آید که رویدادهای میان مومنین نمیبایست باعث دوری آنها از یکدیگر گردد وقتی در مسائل میان مومنان که یکی ظالم و دیگری مظلوم واقع میشود، بر ظالم لازم است که از مظلوم حلالیت طلبیده و در آشتی پیشقدم شود، اگر ظالم امتناع نماید بر مظلوم لازم است که علی رغم مظلومیت نسبت به آشتی اقدام نماید، اینکه مظلوم به ظالم خطاب میکند که من ظالم هستم نوعی تبیبه از برای ظالم است که مظلوم از حق خود بخاطر آشتی میگذرد و بی شک باعث شرمساری ظالم شده و بر مودت آنها افزوده خواهد شد.
🌼🌿تاویل گفته مظلوم: من ظالم هستم= گیرم که من به تو ظلم نمودم= تمام خطا را من به گردن میگیرم=خطای تو مال من= تو خوبی و من بد=و …
🌼🌿آشتی به منزله قطع امر به معروف و نهی از منکر نبوده بلکه به گاه آشتی نصیحت کارگرتر است.
کامل حدیث:
🌸🌿قالَ فِي وَصِيَّةِ الْمُفَضَّلِ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ لَا يَفْتَرِقُ رَجُلَانِ عَلَى الْهِجْرَانِ إِلَّا اسْتَوْجَبَ أَحَدُهُمَا الْبَرَاءَةَ وَ اللَّعْنَةَ وَ رُبَّمَا اسْتَحَقَّ ذَلِكَ كِلَاهُمَا فَقَالَ لَهُ مُعَتِّبٌ جَعَلَنِيَ اللَّهُ فِدَاكَ هَذَا الظَّالِمُ فَمَا بَالُ الْمَظْلُومِ قَالَ لِأَنَّهُ لَا يَدْعُو أَخَاهُ إِلَى صِلَتِهِ وَ لَا يَتَغَامَسُ لَهُ عَنْ كَلَامِهِ «1» سَمِعْتُ أَبِي يَقُولُ إِذَا تَنَازَعَ اثْنَانِ فَعَازَّ أَحَدُهُمَا الْآخَرَ «2» فَلْيَرْجِعِ الْمَظْلُومُ إِلَى صَاحِبِهِ حَتَّى يَقُولَ لِصَاحِبِهِ أَيْ أَخِي أَنَا الظَّالِمُ حَتَّى يَقْطَعَ الْهِجْرَانَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ صَاحِبِهِ فَإِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى حَكَمٌ عَدْلٌ يَأْخُذُ لِلْمَظْلُومِ مِنَ الظَّالِمِ.
الكافي (ط – الإسلامية)، ج2، ص: 344
🌿🌸در وصيّت مفضل است كه شنيدم امام صادق (ع) مىفرمود:
دو مرد به طور قهر كردن از هم جدا نشوند جز اينكه يكى از آنها مستحق بيزارى و لعنت است و بسا كه هر دو مستحقّ آن باشند، معتب به آن حضرت عرض كرد: خدا مرا قربانت كند، اين جزاى ظالم است، مظلوم چه تقصيرى دارد؟ فرمود: براى آنكه برادر خود را به پيوست و آتشى با خويش دعوت نمىكند و از گفته او صرف نظر نمىكند، شنيدم پدرم مىفرمود: هر گاه دو تن با هم ستيزه كردند و يكى بر ديگرى غلبه كرد، آن كه ستمديده نزد طرف ستمگرِ خود رود تا آنكه به او بگويد: اى برادر! من به تو ستم كردم، تا اينكه قهر و متاركه ميان او و رفيق او برطرف شود، زيرا خدا حكيم و عادل است، از ظالم داد مظلوم را مىستاند.
أصول الكافي / ترجمه كمرهاى، ج5، ص: 301
