سوال3349 :
سلام علیکم
لطفا نظرتان را نسبت به احادیث ذیل بیان نمایید.
(1): عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اِبْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: لاَ يُنْشَدُ اَلشِّعْرُ بِلَيْلٍ وَ لاَ يُنْشَدُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ بِلَيْلٍ وَ لاَ نَهَارٍ فَقَالَ لَهُ إِسْمَاعِيلُ يَا أَبَتَاهْ فَإِنَّهُ فِينَا قَالَ وَ إِنْ كَانَ فِينَا.
(حمّاد بن عثمان) و رواى ديگرى گويند: امام صادق(عليه السّلام) فرمود: هنگام شب، نبايد شعر خوانده شود؛ و در ماه رمضان، نه در شب و نه در روز، نبايد شعر خوانده شود. اسماعيل[فرزند امام عليه السّلام] عرضه داشت: اى پدر! اگرچه شعر دربارۀ ما باشد؟ فرمود: اگرچه دربارۀ ما باشد. 》
((الکافی، ج4، ص88))
(2): مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ اِبْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ بْنِ اَلْحَجَّاجِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ: مَنْ سَمِعْتُمُوهُ يُنْشِدُ اَلشِّعْرَ فِي اَلْمَسَاجِدِ فَقُولُوا فَضَّ اَللَّهُ فَاكَ إِنَّمَا نُصِبَتِ اَلْمَسَاجِدُ لِلْقُرْآنِ.
(جعفر بن ابراهيم) گويد: امام سجّاد(عليه السّلام) فرمود: رسول خدا(صلّى اللّه عليه و آله) فرمود: هرگاه شنيديد كه كسى در مسجد، شعر مى‌خواند بگوييد: خداوند دهانت را بشكند ! مساجد تنها براى خواندن قرآن، ساخته شده‌اند. 》
((الکافی، ج3، ص369))
🌷🔅بسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ 🔅🌷
🔆علیکم السلام
☘️ #جواب3349
🌷🔆🔆اگر به آیات مربوط به شعر در سوره شعراء نظر کنیم حقیقت مطلب آشکار میگردد.
🌷🔆الشعراء : 224 وَ الشُّعَراءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغاوُونَ
🔆🌷الشعراء : 225 أَ لَمْ تَرَ أَنَّهُمْ في كُلِّ وادٍ يَهيمُونَ
🌷🔆الشعراء : 226 وَ أَنَّهُمْ يَقُولُونَ ما لا يَفْعَلُونَ
🔆🌷الشعراء : 227 إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ ذَكَرُوا اللَّهَ كَثيراً وَ انْتَصَرُوا مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا وَ سَيَعْلَمُ الَّذينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ
🌷شاعران كسانى هستند كه گمراهان از آنان پيروى مىكنند. (224)
🌷آيا نمىبينى آنها در هر وادى سرگردانند؟ (225)
🌷و سخنانى مىگويند كه (به آنها) عمل نمىكنند؟! (226)
🌷مگر كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام مىدهند و خدا را بسيار ياد مى كنند، و به هنگامى كه مورد ستم واقع مىشوند به دفاع از خويشتن (و مؤمنان) برمىخيزند (و از شعر در اين راه كمك مىگيرند)؛ آنها كه ستم كردند به زودى مىدانند كه بازگشتشان به كجاست! (227)
🌱شاعران صالح از طالح جدایند!
☘️خصوصیات شاعر مقبول و مرضیّ عبارتند:
🔆ایمان، عمل شایسته، ذاکر ذکر کثیر، منقلب در برابر ظلم و ظالم، عدم بی‌تفاوتی نسبت به خود و جامعه.
🔆اشعار شاعرانی که خودشان در درجه اول حاوی خصوصیات مذکور نباشد مردود است. هر چند اشعارشان ممدوح باشد حق روایت و انشاد آن را ندارند، روایت و انشاد آن در مساجد و ایام و اماکن خاص را جای خاص خود را دارد!
🔆روح شعر ماهیت شعر را اثبات میکند نه خصیات ظاهری و بعضی ویژگی‌های کمی و کیفی آن.
🌱حقیقت شعر
🔆چنین نیست که شعر، تنها حاصل نظم و وزن و آهنگ باشد بلکه روح شعر است که به شعر معنای شعری میدهد و روح شاعر و شاکله افکار و نیاتش تاثیرات شعری او را موجب می‌شود.
🔆شعر در واقع کلام و بیان خاصی است با شاکله خاص، که این شاکله میتواند انواع و اصناف مختلفی داشته باشد که نوع و کیفیت این شاکله شعر را به نیک و بد تقسیم میکند!
🔆پس به یقین صرف وزن و قافیه، کلامی را به شعر تبدیل نمیکند، شعر روحی دارد که تنها با دمیده شدن آن به جان کلام آن را به شعر تبدیل میسازد.
🔆منویات نهفته در ساختار و شاکله آن در کلام مُخَیَّل و کلام مُقَفّی و موزون، تشبیعات و استعارات و در ردیف آن ماهیت واقعی آن را از حیث اخلاقی و جواز شرعی تعیین میکند.
🔆سخن از معشوق مجازی، تفاخرات و تکاثرات فردی و قومی و قبیله‌ای، منفعت و رضایت‌جویی، چابلوسی و مادی‌گرایی، بی‌پروایی‌های اخلاقی، تحبیب معاصی مثل وصف ملیحانه مسکرات و شراب‌خواری، چابلوسی و سخن سیاه سیاسی و دین ستیزی و کنایه به دین، رقابت دینی، توهین به دین و توهین به ارزش‌ها و در ردیف آن بعضی از خصوصیات شعر ناپسند را شکل میدهد.
🔆شیاطینی که القاگر شعر برای شاعران ناصالح هستند. همچنین شیطان‌گیری برای شاعری امری مرموز در حوزه اشعار مرموز سیاه است. شیاطین مشتاق شاعران منحرف‌اند تا بر ملاحت اشعار سیاه آنها بیفزایند.
🔆کلام دور از علم، هر چند غیر حقیقی، صرف مُحرّک، هر چند غیر اخلاقی، باز و جلف و چابلوسانه، شهوانی، هنجارگریزانه، بیان احساسات، احساسات و احوالات خلوات شخصی و خصوصی، اغراق از جمله موارد دیگر اشعار ناپسند است.
🔆بیشک سخنان خیال‌انگیز و موزون و متساوی و مقفی و اغراق‌ها و تشبیهات و استعارات و آهنگ‌ها و … تاثیر شگرفی بر ذوق و ذهن و احسان و روح و تفکرات و تصمیم‌گیری های آدمی میگذارد یا او را به معنویات سوق میدهد و یا از آنها دور و به مادیات وابسته و دلبسته و عاشق میگرداند.
🌱نمونه‌ای از شعر و شاعر مقبوح
🔆شاعرانی که در غیر دین خدا تفقه نموده و در برابر دین خدا موازی کاری نمودند و خود را رقیب دین خدا ساختند! و نیرو و توجه مردم را به خود و اشعار خود متوجه ساختند و از حقیقت دورشان نمودند.
🔆شعری که همچون شیرینی کاذبش غاویان را دور خود جمع نمودند این نوع شاعران خوراک غاویان و غالیان و مغرضان و معاندان را تامین نمودند.
🔆اشعاری که حکم خوراک اباطیل را داشته باشد مذموم اسلام است.
🔆اشعاری که سد راه توجه به دین واقع میشوند.
🔆اشعاری که با حساس نمودن اذهان قدرت تشخیص و ارزیابی و صحت سنجی را از افراد ربودند.
🔆اشعار که اخلاق و غیرت و حیا را تضعیف میکند.
🔆اشعاری که گناه و میل به گناه را محبوب و خوشایند میسازد و قبح پوشی می‌نماید.
🔆اشعاری با حنجره‌های آلوده و یا توسط افراد فاسد خوانده می‌شود.
🔆اشعاری که دارای اوزان محرکه مسمومه داشته باشد.
🔆اشعاری که با الحان ضاله خوانده شده باشد.
🔆اشعاری که دارای اوزان مشخص انحرافی باشد و یا با الحان انحرافی خوانده شود.
🔆شیرینی و لطافت و اوزانی که برای انحراف از حقیقت قرار گیرد.
🔆اشعاری که حکم خوراک اباطیل را داشته باشد و هر آنچه مذموم اسلام است.
🔆اشعاری که علاقه جامعه را نسبت به امر دین سست نماید.
🔆اشعاری که در حکم قصه‌پردازی برای تغییر و تحریف و توهین دین الهی و یا غفلت از دین واقع شود.
🔆اشعاری که مخالف امر دین و اخلاق باشد.
🔆اشعار متشابه که مخاطب را به شبهه می‌اندازد و یا قابلیت تفاسیر مثبت و منفی داشته باشد.
🔆اشعاری که در حکم احکام دین جدید و در حکم تبلیغ مکاتیب و افکار غیر دین اسلام و افکار ضاله داشته باشد.
🔆اشعاری که تمرکز مردم را از دین الهی بازدارد.
🔆اشعار که اسباب ضلالت واقع شود.
🔆اشعاری که دروغ را مرموزانه تزریق اذهان نماید.
🔆اشعاری که خوی انسانیت را تضعیف و خوی حیوانیت را تقویت نماید.
🔆فنون و صناعت کلامی که بر ذهن غلبه نموده و تفکر صحیح را از آنها بگیرد.
🔆اشعاری که حکم لهو و لعب داشته و یا موجب اشتغال به غیر ذکر الهی گردد.
🔆اشعاری که افکار غیر الهی و یا ضاله را تولید کند.
🔆اشعار افرادی که اهل معروف و اهل گریز از مکروهات نیستند. هر چند سخنانشان نیک باشد.
🔆اشعار افراد فاسد هر چند شعر مباح باشد.
🔆اشعار و سخن هجو و هجوگران.
🔆اشعار اهل سفاهت و مولد سفاهت.
🔆اشعار افراد منافق.
🔆اشعار غالیان هر چند اشعارشان مباح باشد چرا که دستاویزی برای ورود اشعار غالیانه آنهاست.
🔆اشعار شاعران مرتبط با اجانین.
🔆مداحان اصحاب باطل و اهل نفاق.
🔆اشعار مشرکان و منحرفان و فاسدان هر چند شعرشان نیکو باشد.
🔆اشعار چند پهلو که قابلیت تاویل‌پذیری به اباطیل را داشته باشد.
🔆اشعاری که قابلیت به خدمت گرفته شدن رسانه‌های ضد دینی را داشته باشد.
🔆اختیاط در انشاد و سرود شبانه اشعار ممدوح در ماه مبارک رمضان و روز جمعه و شعرخوانی به حال روزه و احرام.
🔆احتیاط در شعرخوانی هر چند ممدوح در مساجد که موجب غلبه آن و خروج و نادیده گرفته شدن وجاهت مسجد گردد و ذکر و نماز را تحت الشعاع حود قرار دهد.
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات 110.141(903) 🌼
لطفا نظرتان را نسبت به احادیث ذیل بیان نمایید. (1): عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اِبْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: لاَ يُنْشَدُ اَلشِّعْرُ بِلَيْلٍ وَ لاَ يُنْشَدُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ بِلَيْلٍ وَ لاَ نَهَارٍ فَقَالَ لَهُ إِسْمَاعِيلُ يَا أَبَتَاهْ فَإِنَّهُ فِينَا قَالَ وَ إِنْ كَانَ فِينَا.
11 آبان 1402
·
5 min read
22
