🌼🔆🌼تواضع سنگ🌼🔆🌼
🌹🔅☘️ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ ☘️🔅🌹
🔅🌹 « تواضع متعالی» « معجزه تواضع» « پاداش تواضع» «شرح دعای 20 صحیفه سجادیه » «جلسه 216 » و … چکیده با تکمله 1403.01.30 علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903) 🌹🔅
🔅🌼خداوندا از پس و پیش وسعتم بخش 🌼🔅
🌷🔆وَ لَا تَرْفَعْنِي فِي النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِي عِنْدَ نَفْسِي مِثْلَهَا، وَ لَا تُحْدِثْ لِي عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِي ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِي بِقَدَرِهَا.
🌹بار معبودا، مرا میان مردم به مقام و درجهای سرافرازم مفرما مگر آنکه نزد جانم همانند و همسان آن مرا بشکنی، فرودم آوری، پائینم کشی،
🌹بار پروردگارا، برایم ارج و ارجمندی و احترام و شرفی آشکارا پدید میاور مگر آنکه خواری و سرشکستگی باطنی و نهانی نزد جانم پدید آوری.
🌹ظهور ارتفاعات میان مردم با انحطاطات تواضعانه نزد نفس، تعادل و نرمش و آرامش باطنی را ایجاد میکند، ظهور ارجمندیهای ظاهری با نرمیت باطنی به تعادل میرسد.
🌹هر آن امتیازی که دیده میشود بایستی با لباس و حفاظ تواضع حفظ شود، شعله آتش با نور خیرهاش تحت حفاظ مخصوصش نور و حرارت مطبوع، پخش مینماید.
🌹امتیازات و ارتفاعاتی میان خدا و بنده خدا که ظهور و بروز بیرونی ندارند دارای مقام و ویژگی خاص خود را داراست و باید که در آن خلوت محض ارتباط لطیفانهاش با معبود حفظ و به توفیقات رحمانیه اقرار داشته باشد.
🌻🔆هود : 88 … وَ ما تَوْفيقي إِلاَّ بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَ إِلَيْهِ أُنيبُ
🔆… و توفيق من، جز به خدا نيست! بر او توكّل كردم؛ و به سوى او بازمىگردم
🔅🌼 خداوندا به اصناف تواضع مزیّنم فرما🌼🔅
🌹تمام اعضاء و جوارح باید تواضع را تجربه نمایند، هر آن عضوی که به تواضع مزین شود به خدا منتسب میشود.
🌹تواضع در رفتار با دیگران، دیدار، صله
🌹تواضع با خویشتن
🌹تواضع در نگاه، شنود، گویش، توجه
🌹تواضع در ماکولات، منکوحات، ملبوسات، مرکوبات که در همه آنها شخص متواضع خود را از سطح توانایی و امکانات خویش پایین میکشد.
🌷🔆وَ مَلْبَسُهُمُ الِاقْتِصَادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّوَاضُع[1]
🔆پوششهای آنها بر مبنای اقتصاد و مشی و روش آنها بر اساس تواضع است.
🌹تواضع هر چه گستردهتر آثار و عظمتش افزونتر خواهد بود.
🌹گلستان عظیم آدمی با تواضع در تمام سطوح تحقق مییابد.
🌹تواضع عامل ظهور و بروز کمالات و اساس رشد و زیبایی و بالندگی است.
🔅🌼 میزان پاداش تواضع🌼🔅
🌹پاداش تواضع اندازه و میزانی ندارد.
🌷🔆 وَ اعْلَمْ أَنَّ اللَّهَ لَمْ يَرْفَعِ الْمُتَوَاضِعِينَ بِقَدْرِ تَوَاضُعِهِمْ وَ لَكِنْ رَفَعَهُمْ بِقَدْرِ عَظَمَتِهِ وَ مَجْدِهِ وَ لَمْ يُؤْمِنِ الْخَائِفِينَ بِقَدْرِ خَوْفِهِمْ وَ لَكِنْ آمَنَهُمْ بِقَدْرِ كَرَمِهِ وَ جُودِهِ وَ لَمْ يُفَرِّحِ الْمَحْزُونِينَ بِقَدْرِ حُزْنِهِمْ وَ لَكِنْ فَرَّحَهُمْ بِقَدْرِ رَأْفَتِهِ وَ رَحْمَتِه[2]
🔆امام کاظم (علیه السلام) فرمود: … بدان كه خداوند فروتنان را نه به اندازهي فروتني آنان بلکه به قدر عظمت و جلالت خويش رفعت بخشيده است، و اهل خوف را نه به اندازهي بيمناكي آنان بلکه به قدر كرامت و سخاوت خويش آرامش میبخشد و محزونان را نه به اندازهي خزن آنان بلکه به قدر رأفت و رحمت خويش شادمان كرده است.
🔅🌼 تواضع شیرینی عبادت است🌼🔅
🌷🔆 وَ قَالَ مَا لِي لَا أَرَى عَلَيْكُمْ حَلَاوَةَ الْعِبَادَةِ قَالُوا وَ مَا حَلَاوَةُ الْعِبَادَةِ قَالَ التَّوَاضُعُ[3]
🔆 رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: چه شده است که من شیرینی عبادت را در شما نمیبینم؟ اصحاب عرض کردند: شیرینی عبادت چیست؟ حضرت فرمود: تواضع
🌹تواضع در عبادت و عبادت در تواضع، حلاوت و ملاحت و جمال و جلال بندگی الهی است.
🌹فرمانبرداری محض، تواضع محض بندگی است؛ تواضع در مراتب دیگر در زیر مجموعه این قرار دارد.
🔅🌼 تواضع سنگ🌼🔅
🌻🔆البقرة : 74 ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ فَهِيَ كَالْحِجارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَةِ لَما يَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَ إِنَّ مِنْها لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ
🔆سپس دلهاى شما بعد از اين واقعه سخت شد؛ همچون سنگ، يا سختتر! چرا كه پارهاى از سنگها مىشكافد، و از آن نهرها جارى مىشود؛ و پارهاى از آنها شكاف برمىدارد، و آب از آن تراوش مىكند؛ و پارهاى از خوف خدا به زير مىافتد؛ و خداوند از اعمال شما غافل نيست.
🌹در دل سنگها عالمهاست، سنگهایی که با گل و ستارگان به رقابت و به مسابقهاند، سنگهایی که گلها را شرمنده خود میسازند، سنگهایی که زندهاند. راز حیات و زیبایی سنگ در عبادت و ذکر و معرفت و تواضع آنها قرار دارد.
🌷🔆 ثُمَّ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: وَ إِنَّ مِنْها يَعْنِي مِنَ الْحِجَارَةِ لَما يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّهِ إِذَا أَقْسَمَ عَلَيْهَا بِاسْمِ اللَّهِ وَ بِأَسَامِي أَوْلِيَائِهِ: مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ الطَّيِّبِينَ مِنْ آلِهِمْ ص، وَ لَيْسَ فِي قُلُوبِكُمْ شَيْءٌ مِنْ هَذِهِ الْخَيْرَاتِ.[4]
🔆 امام عسکری (علیه السلام): … از خشیت خدا وقتی بعضی از این سنگها را به خدا و به اسماء اولیاء خدا محمّد (علی (علیه السلام)، فاطمه (سلام الله علیها)، حسن (علیه السلام)، حسین (علیه السلام) و اولاد پاکش (علیهم السلام) قسم بدهند فرود میآید؛ ولی در دلهای شما چنین اثری وجود ندارد.
🔅🌼تواضع خاک 🌼🔅
🌻🔆فصلت : 39 وَ مِنْ آياتِهِ أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خاشِعَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ إِنَّ الَّذي أَحْياها لَمُحْيِ الْمَوْتى إِنَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ
🔆و از آيات او اين است كه زمين را خاشع مىبينى، امّا هنگامى كه آب (باران) بر آن مىفرستيم به جنبش درمىآيد و نموّ مىكند؛ همان كسى كه آن را زنده كرد، مردگان را نيز زنده مىكند؛ او بر هر چيز تواناست!
🌹گل و عطر و شهد و میوه و زیبایی، ثمرات و آثار تواضع خاک است، خدای بزرگ چنین به متواضع عظمت میبخشد.
🔅🌼آب، با خاک متواضع معجزه میکند 🌼🔅
🌻🔆الحج : 5 … وَ تَرَى الْأَرْضَ هامِدَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ وَ أَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهيجٍ
🔆زمین را خشك و مرده مىبينى، پس چون آب را بر آن فرو فرستيم مىجنبد و بالا مىآيد و از هر نوع (گياه و نهال) بهجتانگيز مىروياند.
🌹آب، آهنگ زیبایی را بر جان خاک مینوازد
🔅🌼 تواضع کعبه زمین را گلستان کرد🌼🔅
🌷🔆 «كَانَتِ الأَرْضُ خَاشِعَةً عَلَى الماءِ، ثُمَّ دُحِيَتْ».
🌷🔆 «كَانَتِ الكَعْبَةُ خَاشِعَةً على الماءِ فدُحِيَتْ مِنْهَا الأَرْضُ».
🌷🔆 «خَلَقَ اللّه البَيت قَبْلَ أَنْ يَخْلُقَ الأَرْضَ بِأَلْفِ عامٍ، و كانَ البَيْتُ زُبْدَةً بَيْضَاءَ حِينَ كانَ العَرْشُ عَلَى الماءِ، و كانَتِ الأَرْضُ تَحْتَهُ كَأَنَّهَا خَاشِعَةٌ عَلَى الماءِ».
🌷🔆 و يُرْوَى: خَشَفَةً، فدُحِيَت الأَرْضُ مِن تَحْتِهِ.[5]
🔆زمین بر فراز آب خشوع نمود، سپس بسط یافت.
🔆خداوند خانه را هزار سال قبل از آفرينش زمين آفريد و آن خانه كف سفيدي بود در زماني كه عرش بر آب بود و زمين زير آن چنان بود كه گويي بر روي آب فرو رفته بود.
🔆 (کعبه) در آب فرو رفته بود، پس زمین از زیر آن بسط یافت.
🌹زمین مثل گُل از پیکر کعبه جوانه زد
🌹تواضع در برابر حق و حقیقت، موجود را به تعالی میرساند، هر چه زیبایی به عالم است ریشه در تواضع دارد، تواضع در برابر ولایت و حقیقت، آب را شیرین، گل را با طراوت، پرنده را خوشرنگ و خوش الحان، شهد را شیرین، سنگ را الماس و عقیق، آسمان را پرستاره، درخت را پر ثمر ساخت.
🔅🌼هر چه بازدم فروتر دم فراتر 🌼🔅
🌹فرو رفتن کوچک شدن نیست بلکه ستونپایه قد کشیدن است،
🌹غوص در آب و فرو رفتن در آن حقارت نیست عظمت یافتن است
🔅🌼 تطهیر پیشنیاز تزئین🌼🔅
🌷🔆 قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَيْراً أَلْهَاهُ عَنْ مَحَاسِنِهِ وَ جَعَلَ مَسَاوِيهِ بَيْنَ عَيْنَيْهِ وَ كَرَّهَهُ مُجَالَسَةَ الْمُعْرِضِينَ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ الْحَيَاءُ خَمْسَةُ أَنْوَاعٍ حَيَاءُ ذَنْبٍ وَ حَيَاءُ تَقْصِيرٍ وَ حَيَاءُ كَرَامَةٍ وَ حَيَاءُ حُبٍّ وَ حَيَاءُ هَيْبَةٍ وَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْ ذَلِكَ أَهْلٌ وَ لِأَهْلِهِ مَرْتَبَةٌ عَلَى حِدَة[6]
🔆حضرت رسول اكرم (ص) فرمود: چون خداوند متعال خير و نيكويى كسى را بخواهد: او را از محاسن و خوبيهاى خود متمايل و غافل كرده، و بديها و نقاط ضعف او را در مقابل دو چشم او مجسم نموده، و مجالست كسانى را كه از ذكر خداوند متعال اعراض كردهاند در نظر او مكروه مىدارد.
و حيا بر پنج نوع مىباشد:
1- حياء در مورد گناه:
2- حياء در مورد تقصير و كوتاهى
3- حياء اكرام.
4- حياء محبت
5- حياء هيبت.
و براى هر يك از اين انواع افراد و أهلى مىباشد، و براى هر طائفهاى از آنان مقام و مرتبه مشخصى است.
🔅🌼بَه بَه همه مخلوق خالقیم🌼🔅
🌹بَه بَه همه مخلوق خالقیم و محبوب معبودیم
🌹آزمون عظیم اجتماعی اجتناب ناپذیر است، مسابقه تواضع اجتماعی، باید بدانیم همه شاهزادهاند، از نفس واحدهاند.
🌹هر چه به عالم است مصنوع و مخلوق و مربوب اوست. اوست خالق هر چیزی.
🌹موجودات در جلدهای مختلف ظهور یافتند، برای انجام وظایف و ماموریت خاص خود، هر موجودی رشته انتخابی خاص خود را دارد، هر چه رشته انتخابی سختتر آزمونش عظیمتر خواهد بود
🌻🔆النساء : 1 يا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً كَثيراً وَ نِساءً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَلَيْكُمْ رَقيباً
🔆اى مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهيزيد! همان كسى كه همه شما را از يك انسان آفريد؛ و همسر او را (نيز) از آن خلق كرد؛ و از آن دو، مردان و زنان فراوانى منتشر ساخت. و از خدايى بپرهيزيد كه هنگامى كه چيزى از يكديگر مىخواهيد، نام او را مىبريد! (و نيز) از خويشاوندان خود، پرهيز كنيد! زيرا خداوند، مراقب شماست.
🌻🔆البقرة : 163 وَ إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحيمُ
🔆و خداى شما، خداوند يگانهاى است، كه غير از او معبودى نيست! اوست بخشنده و مهربان
🌹 بالاتر از همه توجه به این حقیقت که همه بنده خدای واحدند، نه فقط انسان بلکه تمام موجودات،
🔅🌼 تواضع بر کل هستی🌼🔅
🌹 انسان باید در برابر تمام موجودات هستی تواضع داشته باشد.
🌻🔆الأنعام : 38 وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطيرُ بِجَناحَيْهِ إِلاَّ أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ
🔆 هيچ جنبندهاى در زمين، و هيچ پرندهاى كه با دو بال خود پرواز مىكند، نيست مگر اينكه امتهايى همانند شما هستند. ما هيچ چيز را در اين كتاب، فرو گذار نكرديم؛ سپس همگى به سوى پروردگارشان محشور مىگردند.
🌷🔆 وَ فِي رِوَايَةٍ أَبِي الْجَارُودِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلَامُ فِي قَوْلِهِ: «إِنَّ اللَّهَ قادِرٌ عَلى أَنْ يُنَزِّلَ آيَةً» وَ سَيُرِيكَ فِي آخِرِ الزَّمَانِ آيَاتٍ مِنْهَا دَابَّةُ الْأَرْضِ وَ الدَّجَّالُ وَ نُزُولُ عِيسَى بْنِ مَرْيَمَ وَ طُلُوعُ الشَّمْسِ مِنْ مَغْرِبِهَا، قَوْلُهُ: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ يَعْنِي خَلْقٌ مِثْلُكُمْ وَ قَالَ: كُلُّ شَيْءٍ مِمَّا خَلَقَ مِثْلُكُمْ.[7]
🔆 ابي الجارود مي گويد: امام باقر عليه السّلام در تفسير آيه «إِنَّ اللَّهَ قادِرٌ عَلى أَنْ يُنَزِّلَ آيَةً» فرمودند: زود است که در آخر الزمان آيات و نشانه هايي از قدرت خداوند مي بيني: دابة الارض و دجال، نزول حضرت عيسي بن مريم از آسمان، طلوع خورشيد از مغرب سخن او « قَوْلُهُ: وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ يَعْنِي خَلْقٌ مِثْلُكُمْ» وَ فرمود: هر چیزی از آن چه را که مثل شما را آفرید.
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903)🌼
[1] نهج البلاغة (للصبحي صالح) ؛ ؛ ص303 شريف الرضى، محمد بن حسين، هجرت – قم، چاپ: اول، 1414 ق.
[2] بحار الأنوار (ط – بيروت) ؛ ج1 ؛ ص155 مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، دار إحياء التراث العربي – بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق.
[3] مجموعة ورام ؛ ج1 ؛ ص200 ورام بن أبي فراس، مسعود بن عيسى، مكتبه فقيه – قم، چاپ: اول، 1410 ق.
[4] التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام ؛ ؛ ص284 حسن بن على عليه السلام، مدرسة الإمام المهدي عجل الله تعالى فرجه الشريف – ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1409 ق.
[5] تاج العروس من جواهر القاموس ؛ ج11 ؛ ص95 حسيني زبيدي، محمد مرتضى، دارالفكر – بيروت، چاپ: اول، 1414ق.
[6] مصباح الشريعة ؛ ؛ ص190 منسوب به جعفربن محمد عليه السلام، اعلمى – بيروت، چاپ: اول، 1400ق.
[7] تفسير نور الثقلين ج1 714 حويزى، عبدعلى بن جمعه، اسماعيليان – ايران – قم، چاپ: 4، 1415 ه.ق.