🌼🔆🌼اخلاق به افق آخرالزمان🌼🔆🌼
🌹🔅☘️ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ ☘️🔅🌹
🔅🌹 « مدیریت تواضع» « قدر و قیمت تواضع را بدانیم» «تواضع ویرانگر » « شرح دعای 20 صحیفه سجادیه» «جلسه 213 » چکیده با تکمله … 1402.12.03 علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903) 🌹🔅
🔅🌼 تواضع علمی🌼🔅
🌹 تواضع علمی و تواضع در برابر علم دو امر مهم در مدیریت تواضع است.
🌹 مُعلّم باید در برابر متعلّم تواضع نماید، اما متعلم در برابر معلم باید ذوب شود، مثل سایه در برابر نور محو گردد.
🔅🌼 اخلاق به افق آخرالزمان🌼🔅
🌹 اخلاق در این عصر باید به افق آخرالزمانی تعریف شود، تغییر ارتعاشات و امکانات و امتیازات و انتشار علوم و فنون، موجب تشدید تکالیف انسانی در عرصه‌های مختلف علی الخصوص حوزه اخلاق و عبادت و بندگی می‌گردد.
🌹 در افق آخرالزمان باید از تمام مکارم الاخلاق تغذیه شود! با اتمام نعمت مکارم بشر به کمال زینت بندگی آراسته می‌گردد و هدف اعلای بعثت انبیاء محقق می‌شود.
🌷🔆فَقَالَ ع إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَكَارِمَ الْأَخْلَاق[1]
🔆جز برای اتمام مکارم الاخلاق برانگیخته نشدم
🌹 نباید از قافله اخلاق عقب بمانیم.
🌹 اخلاق اگر از قافله علم عقب بماند نشان آن است که علم را سوار بر مرکب جهل نموده‌اند.
🌹 تنظیم اخلاق برای حضور امام زمان علیه السلام، تظریف جان برای جذب فیوضات حجت اللهی است.
🌹 تَخلُّق با علم و عقل پیشرفته تسهیل می‌گردد، هر چه ابزار اخلاق بیشتر ظهور مکارم الاخلاق بارزتر.
🌹 اخلاق منتظران، باید زیبنده پادشاه مکارم الاخلاق باشد، در عصر آخرالزمان مسابقه بداخلاقی و خوش‌اخلاقی، در بین شیاطین و مومنین، در نهایت امر خود در حال رخ دادن است.
🌹 در عصر آخرالزمان مکارم الاخلاق به شدت در حال تحریف شدن است.
🌻🔆الجاثية : 23 أَ فَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ وَ أَضَلَّهُ اللَّهُ عَلى عِلْمٍ وَ خَتَمَ عَلى سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ عَلى بَصَرِهِ غِشاوَةً فَمَنْ يَهْديهِ مِنْ بَعْدِ اللَّهِ أَ فَلا تَذَكَّرُونَ
🌻🔆آيا ديدى كسى را كه معبود خود را هواى نفس خويش قرار داده و خداوند او را با آگاهى گمراه ساخته و بر گوش و قلبش مُهر زده و بر چشمش پردهاى افكنده است؟! با اين حال چه كسى مىتواند غير از خدا او را هدايت كند؟! آيا متذكّر نمىشويد؟!
🔅🌼 متکبر با خدا به جنگ برخاسته🌼🔅
🌻🔆الجاثية : 37 وَ لَهُ الْكِبْرِياءُ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ
🔆كبريائیت در آسمانها و زمين فقط مختص اوست، و او عزيز و حكيم است!
🌷🔆قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَقُولُ الْكِبْرِيَاءُ رِدَائِي وَ الْعَظَمَةُ إِزَارِي فَمَنْ نَازَعَنِي فِي وَاحِدٍ مِنْهُمَا أَلْقَيْتُهُ فِي النَّار[2]
🔆پیامبر (صلی الله علیه و آله)- خداوند سبحان می‌فرماید: الْکِبْرِیَاءُ، رداء من است و عظمت، ازار من است. هرکس در یکی از این دو با من درگیر شود او را در آتش دوزخ می‌افکنم.
🔅🌼تواضع در برابر جلال و جمال خدا 🌼🔅
🌹 تواضع بندگی عبارت است از تواضع در برابر حضرت باریتعالی هم در برابر قهر او هم در برابر رحمت او، هم در برابر رحمت رحمانیت او هم در برابر رحمت رحیمیت او، هم در برابر جباریت و کبریائیت هم در برابر رئوفیت و لطیفیت او.
🌹 تواضع در برابر بندگان خدا فقط باید بخاطر خدا انجام پذیرد و گرنه ذلّت است.
🌹 کبر در برابر خدا منجر به انکار و معصیت می‌گردد.
🌹 شاهان در پشت میز امتحان شاهی قرار دارند، شاهی ارزانی خدا برای آنهاست، نباید خود را صاحب امانت خدا بدانند.
🌻🔆النازعات : 24 فَقالَ أَنَا رَبُّكُمُ الْأَعْلى
🔆و(فرعون) گفت: «من پروردگار برتر شما هستم!»
🌻🔆البقرة : 258 أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذي حَاجَّ إِبْراهيمَ في رَبِّهِ أَنْ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْكَ إِذْ قالَ إِبْراهيمُ رَبِّيَ الَّذي يُحْيي وَ يُميتُ قالَ أَنَا أُحْيي وَ أُميتُ قالَ إِبْراهيمُ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتي بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِها مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذي كَفَرَ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ
🔆آيا نديدى كسى [نمرود] كه با ابراهيم در باره پروردگارش محاجه و گفتگو كرد؟ زيرا خداوند به او حكومت داده بود؛ هنگامى كه ابراهيم گفت: «خداى من آن كسى است كه زنده مىكند و مىميراند.» او گفت: «من نيز زنده مىكنم و مىميرانم!» ابراهيم گفت: «خداوند، خورشيد را از افق مشرق مىآورد؛ خورشيد را از مغرب بياور!» (در اينجا) آن مرد كافر، مبهوت و وامانده شد. و خداوند، قوم ستمگر را هدايت نمىكند.
🔅🌼حس بی‌نیازی از خدا طغیانگر است🌼🔅
🌻🔆العلق : 6 كَلاَّ إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى
چنين نيست (كه شما مىپنداريد) به يقين انسان طغيان مىكند،
🌻🔆العلق : 7 أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى
از اينكه خود را بىنياز ببيند!
🌻🔆القصص : 76 إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى فَبَغى عَلَيْهِمْ وَ آتَيْناهُ مِنَ الْكُنُوزِ ما إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنُوأُ بِالْعُصْبَةِ أُولِي الْقُوَّةِ إِذْ قالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْفَرِحينَ
🌻🔆قارون از قوم موسى بود، اما بر آنان ستم كرد؛ ما آن قدر از گنجها به او داده بوديم كه حمل كليدهاى آن براى يك گروه زورمند مشكل بود! (به خاطر آوريد) هنگامى را كه قومش به او گفتند: «اين همه شادى مغرورانه مكن، كه خداوند شادىكنندگان مغرور را دوست نمىدارد!
🔅🌼 مدیریت تواضع🌼🔅
🌹 مبادا تواضع خرج نا اهلان شود، تواضع گرگ را وحشی‌تر و مار را گزنده‌تر کند.
🌹 یاقوت و مروارید الهی را خرج محلش نما، مواضع رضای الهی را جستجو کن، هر چه میتوانی بنده‌نوازی کن، دست مهربان و نوازشگر خدا بر سر بینوایان باش، خدا تو را رسول و پیک خود ساخته، چه موهبت عظیمی به تو داده.
🌹 ثروتمندان پشت میز آزمون ثروت قرار دارند.
🌷🔆وَ قَالَ ع: مَا أَحْسَنَ تَوَاضُعَ الْأَغْنِيَاءِ لِلْفُقَرَاءِ طَلَباً لِمَا عِنْدَ اللَّهِ وَ أَحْسَنُ مِنْهُ تِيهُ الْفُقَرَاءِ عَلَى الْأَغْنِيَاءِ اتِّكَالًا عَلَى اللَّهِ [سُبْحَانَهُ][3]
🌷🔆امام على عليه السلام : چه نيكوست فروتنى توانگران در برابر فقيران براى به دست آوردن خشنودى و پاداش خداوند! و نيكوتر از آن ، بى اعتنايى و عزّت نفْس فقيران است در برابر توانگران به سبب توكّل به خداوند.
🌹 چه زیباست تواضع اغنیاء به فقراء، علماء به عام مردم، باسواد به بی‌سواد، صاحبان قدرت به ضعیفان
🌹 چه زیباست که توانگران مالی، توانگران علمی و توانگران جاه و جلالی تواضع نمایند، معلّم بر متعلّم، پدر بر فرزند، بزرگ بر کوچک، چه زیباست فرد بزرگی که با کودک به زبان کودک سخن می‌گوید و خود را به شیرینی تا سطح طفل پایین می‌آورد تا شادش کند و بازیگر نقش طفل می‌گردد.
🌹 چه زیباست عزت نفس فقراء در برابر اغنیاء، که خود را در برابر آنها نشکنند، بی‌شک فقراء نیز پشت آزمون فقر قرار دارند، کدامین آزمون سخت است؟ آزمون ثروت؟ یا آزمون فقر؟
🌹 هشدار! هر ایمانی که با آمدن فقر برود ایمان نیست! چرا که بی‌شک با فقر، هر انسانی امتحان خواهد شد، هر چند برای چند صباحی باشد!
🌻🔆 البقرة : 155 وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرينَ
🔆 قطعاً همه شما را با چيزى از ترس، گرسنگى، و كاهش در مالها و جانها و ميوهها، آزمايش مىكنيم؛ و بشارت ده به استقامتكنندگان!
🌷🔆إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ فَرَضَ فِي أَمْوَالِ الْأَغْنِيَاءِ أَقْوَاتَ الْفُقَرَاءِ فَمَا جَاعَ فَقِيرٌ إِلَّا بِمَا مَنَعَ غَنِي[4]
🔆خداوند سبحان غذاى فقرا را در اموال ثروتمندان قرار داده است، پس هيچ فقيرى در دنيا گرسنگى نمى كشد مگر اين كه ثروتمندى حق او را نداده باشد.
🌹 البته معلوم است که مراد از فقیر در اینجا فقیر غیر مقصر است.
🔅🌼 سلام، ورزش تواضع است🌼🔅
🌹 از جمله حکمت تقدم سلام تمرین و ورزش تواضع است؛ البته چنین نیست که افراد خاص باید منتظر سلام دیگران باشند بلکه تکالیف افراد را در سبقت بر سلام مشخص می‌کند!
🌷🔆عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: يُسَلِّمُ الصَّغِيرُ عَلَى الْكَبِيرِ وَ الْمَارُّ عَلَى الْقَاعِدِ وَ الْقَلِيلُ عَلَى الْكَثِيرِ.[5]
🔆امام صادق عليه السلام : كوچكتر به بزرگتر سلام كند ، و رهگذر به نشسته و عدّه كمتر به عدّه زيادتر .
🌷🔆عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: الْقَلِيلُ يَبْدَءُونَ الْكَثِيرَ بِالسَّلَامِ وَ الرَّاكِبُ يَبْدَأُ الْمَاشِيَ وَ أَصْحَابُ الْبِغَالِ يَبْدَءُونَ أَصْحَابَ الْحَمِيرِ وَ أَصْحَابُ الْخَيْلِ يَبْدَءُونَ أَصْحَابَ الْبِغَالِ.[6]
🔆و نيز فرمود: عليه السّلام: كمترها به بيشتران سلام كنند، و سواره بپياده، و استر سوارها به الاغ سوارها، و اسب سواران باستر سواران سلام كنند.
🌹 هر چه ثروت و امکانات آدمی بالا رود باید بیشتر خود را به پایین آورد.
🌹 هر چه قد مال و ثروت بالا رود سایه‌اش باید گسترده‌تر شود.
🌷🔆عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ يُسَلِّمُ الرَّاكِبُ عَلَى الْمَاشِي وَ الْمَاشِي عَلَى الْقَاعِدِ وَ إِذَا لَقِيَتْ جَمَاعَةٌ جَمَاعَةً سَلَّمَ الْأَقَلُّ عَلَى الْأَكْثَرِ وَ إِذَا لَقِيَ وَاحِدٌ جَمَاعَةً سَلَّمَ الْوَاحِدُ عَلَى الْجَمَاعَةِ.[7]
🔆امام صادق عليه السّلام فرمود: سواره بر پياده سلام مى كند، و پياده بر نشسته، و هر گاه گروهى با گروه ديگر ملاقات كرد آنهائى كه عدۀ كمترى دارند بر كسانى كه تعدادشان بيشتر است سلام كنند، و هر گاه يك نفر با گروهى ملاقات نمود، همو بر جماعت سلام كند.
🔅🌼 تواضع بر ثروت ثروتمند دین کشی است🌼🔅
🌹هر که بر ثروتمندی بخاطر ثروتش تواضع کند، چه بسا ثروتمند را پرستش می‌کند و خبر ندارد.
🌷🔆وَ قَالَ ع مَنْ أَصْبَحَ عَلَى الدُّنْيَا حَزِيناً فَقَدْ أَصْبَحَ لِقَضَاءِ اللَّهِ سَاخِطاً وَ مَنْ أَصْبَحَ يَشْكُو مُصِيبَةً نَزَلَتْ بِهِ فَقَدْ أَصْبَحَ [فَإِنَّمَا] يَشْكُو رَبَّهُ وَ مَنْ أَتَى غَنِيّاً فَتَوَاضَعَ لَهُ لِغِنَاهُ ذَهَبَ ثُلُثَا دِينِهِ وَ مَنْ قَرَأَ الْقُرْآنَ فَمَاتَ فَدَخَلَ النَّارَ فَهُوَ مِمَّنْ كَانَ [مِمَّنْ] يَتَّخِذُ آيَاتِ اللَّهِ هُزُواً وَ مَنْ لَهِجَ قَلْبُهُ بِحُبِّ الدُّنْيَا الْتَاطَ قَلْبُهُ مِنْهَا بِثَلَاثٍ هَمٍّ لَا يُغِبُّهُ وَ حِرْصٍ لَا يَتْرُكُهُ وَ أَمَلٍ لَا يُدْرِكُه[8]
🌷🔆آقا امیرالمومنین علیه السلام: هر كه براى دنيا غمگين گردد، بر قضاى خداوندى خشم گرفته است
و هر كه از مصيبتى كه به او رسيده، شكايت كند، از پروردگارش شكايت كرده
و هر كه نزد توانگرى رود و به سبب مالش فروتنى كند، دو ثلث دينش از دستش رفته است
و هر كه قرآن خواند و بمیرد و به جهنم رود، آيات خدا را استهزا مى‌كرده است
و هر كه دلش شيفته دنياست، سه چيز بر قلبش چيرگى دارد: اندوهى كه از او دست بر ندارد و حرصى كه رهايش نكند و آرزويى كه به او نرسد.
🌼علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903)🌼
[1] مكارم الأخلاق ؛ ؛ ص8 طبرسى، حسن بن فضل، شريف رضى – قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش.
[2] إرشاد القلوب إلى الصواب (للديلمي) ؛ ج1 ؛ ص189 ديلمى، حسن بن محمد، الشريف الرضي – قم، چاپ: اول، 1412ق.
[3] نهج البلاغة (للصبحي صالح) ؛ ؛ ص547 شريف الرضى، محمد بن حسين، هجرت – قم، چاپ: اول، 1414 ق.
[4] روضة الواعظين و بصيرة المتعظين (ط – القديمة) ؛ ج2 ؛ ص454 فتال نيشابورى، محمد بن احمد، انتشارات رضى – ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1375 ش.
[5] الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج2 ؛ ص646 كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، دار الكتب الإسلامية – تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[6] الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج2 ؛ ص646 كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، دار الكتب الإسلامية – تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[7] الكافي (ط – الإسلامية) ؛ ج2 ؛ ص647 كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، دار الكتب الإسلامية – تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.
[8] نهج البلاغة (للصبحي صالح) ؛ ؛ ص508 شريف الرضى، محمد بن حسين، هجرت – قم، چاپ: اول، 1414 ق.
