آیا جنود عقل مشروح در حدیث عقل و جهل بطور مطلق نیکو محسوب میشوند و یا نسبت به شرایط و مواقع و جایگاه های مختلف تغییر مییابند؟

سوال2445:
سلام علیکم
آیا جنود عقل مشروح در حدیث عقل و جهل بطور مطلق نیکو محسوب میشوند و یا نسبت به شرایط و مواقع و جایگاه های مختلف تغییر مییابند.
مثلا در «الْفَرَحُ وَ ضِدَّهُ الْحَزَن‏» آیا فرح مربوط به جنود عقل همیشه در هر حال و صورت ممدوح است و حزن مربوط به جنود جهل در هر صورتی مذموم است؟ در حالیکه فرح بعضاً در قرآن و روایات ذم شده و یا حزن بعضاً در روایات مدح شده.
🌸🔆🌷بسم الله الرحمن الرحیم🌷🔆🌸
#پاسخ2445
🍀🔅🌷علیکم السلام🌷🔅🍀
🌷🔅🌱تمام جنود عقل بطور مطلق در هر شرایط و زمان و جایگاهی ممدوح و جنود جهل بطور مطلق در هر شرایط و زمان و جایگاه مذموم هستند.
🌷🔅🌱جنود عقل از خیر و ایمان و تصدیق و رجا و … فرح و السخا ادامه مییابد. هر یک از جنود عقل مثل خیر و ایمان در هر شرایطی ممدوح اند و فقدان آن نشان حضور شرّ و کفر است، هر یک از سربازان عقل نام منحصر به فردی دارند که اختصاصی آن بوده و هیچ صفتی از صفات نمیتواند با آن مشترک باشد،
🌷🔅🌱میتوان چنین پیش بینی نمود که در در نقل حدیث عقل و جهل راوی بعضی از فراز های حدیث را نقل به معنی نموده که باعث شده تا بعضی از جنود عقل با برخی از اوصاف از حیث لفظ مشترک باشند.
🌷🔅🌱هر یک از جنود عقل مثل عضوی از اعضا و جوارح انسان را تشکیل میدهد که فقدان و کم کاری و یادقطع فعالیتش سرزمین انسانیت انسان را با درد و مرض مواجه میسازد و به نوعی انسان بخاطر نقص آن عضو معلول میگردد.
🌷🔅🌱هر یک از سربازان عقل بایستی بطور دائم و مستمر به حال احیا و فعالیت باشند، مثل فرح که یکی از سربازان عقل میباشد بایستی دائما در وجود آدمی مثل خورشید بدرخشد و سرور خاموش نشدنی را در جان آدمی ایجاد نماید این سرور نبایستی لحظه ای خاموش باشد این فرح، سرور عقلانی است و مطلقا زیباست و تابع هیچ شرایط نیست نشانه بندگی خداست آیت اطاعت و عبادت است عَلَم سلامتی انسانیت است.
🌷🔅🌱همانطوریکه ذکر و صوم و صلات و …و فرح و … از سریازان عقل میباشند و انسان با مجهز شدن به آنها دائم الذکر و دائم الصیام و دائم الصلوة و … دائم الفرح و … میگردد. سرور فرح شادی عقلانی است مثل عسلی است که از شهد گل عقل گرفته شده باشد، شیرین و شفابخش است شیرینی اش کاذب نمیباشد علی رغم بعضی از سرورهایی که به ظاهر شادی آفرین اند اما به باطن درد افزا هستند، مثل مریضی که ذائقه اش چنان منحرف شده است که تلخی را شیرینی تصور میکند!
🌷🔅🌱تمام جنود عقل ممدوح فطری و عقلی اند و تمام جنود جهل مذموم فطری و عقلی اند، خوشی های جنود جهل کذب و خوشی های جنود عقل حقیقی و دارای اصالت اند.
🌷🔅🌱جنود عقل مغز و مغناطیس و روح هر صفت نیکوست و با دمیده شدنش در جان احوال و حالات و صفات آدمی زیبایی و حُسن و کرامت را به انسان به ارمغان میاورد و او را صاحب فضائل میگرداند، جنود جهل نیز ریشه و روح تمام خبائث عالم بوده و با حلولش در جان حالات و احوال و صفات انسان را به رذایل نفسانی آلوده میگرداند.
🌷🔅🌱هر یک از جنود عقل بعنوان شجره طیبه، تمام میوه هایش رسیده و گواراست بعنوان مثال فرح عقلی با بروز و ظهورش در حالات و احوال شادی های شیرین و خداپسندانه را به ظهور میرساند، کیست که بخاطر خدایش شاد نباشد، مگر بنده خدای واحد و قهار سرور بخش نیست؟ مگر میتواندموقتی و تابع اوضاع و احوال و شرایط و زمان و مکان باشد؟ فرح عقلی همان قطب نما و پایگاه و مرکز شادی است که خالق به رضایت خود مقدّر فرموده و همواره زیباست.
🌷🔅🌱هر نوع فرحی که مذموم باشد فرحی است که میوه اش از شجره فرح عقلی نمیباشد، همین طور است میوه های دیگر جنود عقل.
🌷🔅🌱 نیکویی فقط از جانب عقل و جنودش تعریف میگردد و زشتی از ناحیه جهل و جنودش، بعنوان مثل سرور و شادی که از ناحیه فرح عقلی تولید میشود پیوسته خوش و زیباست و هر نوع شادی-البته به ظاهر شادی- که عامل مولدش جهل و جنودش باشد مذموم و قبیح است.
🌷🔅🌱پس از صنایع عظیم عقل و جنودش زیبایی و محاست و نیکویی و خوشی تولید و از شجره و صنعت خبیثه جهل و جنودش زشتی ها و رذایل و قبایح تولید میگردد.
🌷🔅🌱هر یک از سربازان عقل صنعت گران محاسن و همچنین هنرمندان زیبایی ها هستند.
🌷🔅🌱پس هر چه از صنایع عقل و جنودش صناعت شود همواره زیبا خواهد بود.
🌸🔅🌱عنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ‏ قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنْ مَوَالِيهِ فَجَرَى ذِكْرُ الْعَقْلِ وَ الْجَهْلِ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع اعْرِفُوا الْعَقْلَ وَ جُنْدَهُ وَ الْجَهْلَ وَ جُنْدَهُ تَهْتَدُوا قَالَ سَمَاعَةُ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ لَا نَعْرِفُ إِلَّا مَا عَرَّفْتَنَا فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَلَقَ الْعَقْلَ وَ هُوَ أَوَّلُ خَلْقٍ مِنَ الرُّوحَانِيِّينَ «1» عَنْ يَمِينِ الْعَرْشِ مِنْ نُورِهِ فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَأَقْبَلَ فَقَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى خَلَقْتُكَ خَلْقاً عَظِيماً وَ كَرَّمْتُكَ عَلَى جَمِيعِ خَلْقِي قَالَ ثُمَّ خَلَقَ الْجَهْلَ مِنَ الْبَحْرِ الْأُجَاجِ ظُلْمَانِيّاً فَقَالَ لَهُ أَدْبِرْ فَأَدْبَرَ ثُمَّ قَالَ لَهُ أَقْبِلْ فَلَمْ يُقْبِلْ فَقَالَ لَهُ اسْتَكْبَرْتَ فَلَعَنَهُ ثُمَّ جَعَلَ لِلْعَقْلِ خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ جُنْداً فَلَمَّا رَأَى الْجَهْلُ مَا أَكْرَمَ اللَّهُ بِهِ الْعَقْلَ وَ مَا أَعْطَاهُ أَضْمَرَ لَهُ الْعَدَاوَةَ فَقَالَ الْجَهْلُ يَا رَبِّ هَذَا خَلْقٌ مِثْلِي خَلَقْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ قَوَّيْتَهُ وَ أَنَا ضِدُّهُ وَ لَا قُوَّةَ لِي بِهِ فَأَعْطِنِي مِنَ الْجُنْدِ مِثْلَ مَا أَعْطَيْتَهُ فَقَالَ نَعَمْ فَإِنْ عَصَيْتَ بَعْدَ ذَلِكَ أَخْرَجْتُكَ وَ جُنْدَكَ مِنْ رَحْمَتِي قَالَ قَدْ رَضِيتُ فَأَعْطَاهُ خَمْسَةً وَ سَبْعِينَ جُنْداً فَكَانَ مِمَّا أَعْطَى الْعَقْلَ مِنَ الْخَمْسَةِ وَ السَّبْعِينَ الْجُنْدَ «2» الْخَيْرُ وَ هُوَ وَزِيرُ الْعَقْلِ وَ جَعَلَ ضِدَّهُ الشَّرَّ وَ هُوَ وَزِيرُ الْجَهْلِ وَ الْإِيمَانُ وَ ضِدَّهُ الْكُفْرَ- وَ التَّصْدِيقُ وَ ضِدَّهُ الْجُحُودَ وَ الرَّجَاءُ وَ ضِدَّهُ الْقُنُوطَ وَ الْعَدْلُ وَ ضِدَّهُ الْجَوْرَ و …
الكافي (ط – الإسلامية)، ج‏1، ص: 20