سوال2743:
سلام
آیا علی ممسوس فی ذات الله..با فنا فی الله یک چیز است؟
البته در مورد هر کدام ،جداگانه و کاملا اقناع کننده توضیح فرمودید .
قصدم مقایسه ی این دوست .هر چند میدانم
️انه لایقاس بنا آل محمد من هذه الامه احد️
فقط،میخواهم رفع شبهه شود
🌷🌸بسم الله الرحمن الرحیم🌸🌷
#پاسخ2743
🌹علیکم السلام
🌼🌿اگر ذات را در روایت مذکور به معنای ذات به معنای ذات(کُنه و اصل و حقیقت وجود) بگیریم به هیچ تاویلی پذیرفتنی نخواهد بود!
❗️🌿اما موضوع فنا فی الذات:
🌼🌿اگر ذات را به معنای حقیقت و کُنه وجود احدیت بگیریم فانی شدن در ذات اشکالات اساسی خواهد داشت، ذات احدیت قیاس پذیر نبوده و منزه از آن است و قابل تعریف و بیان نمیباشد.
🌼🌿با عنایت به
َ 🌸🌿كلُّ عَزِيزٍ غَيْرَهُ ذَلِيلٌ وَ كُلُّ قَوِيٍّ غَيْرَهُ ضَعِيفٌ وَ كُلُّ مَالِكٍ غَيْرَهُ مَمْلُوكٌ وَ كُلُّ عَالِمٍ غَيْرَهُ مُتَعَلِّمٌ…
🌼🌿میتوانیم هر زنده را در برابر ذات بی مثالش مرده و هر باقی را فانی بدانیم پس چیزی که در برابرش فانی است در این حالت فنای فانی در برابر ذات غیر قابل وصف ، بی معنی خواهد بود. (او بالاتر از آن است که حتی با بقاء و باقی بودن وصف شود)
🌼🌿خدای یگانه و یکتا بالاتر از آن است که به وصف آید حتی از این اوصافی که میکنیم، به واقع توصیفات ما توصیفات تسبیحی و تکبیری است یعنی او را نه تنها مطابق تعریف و توصیف خود نمی پنداریم بلکه از آن بالاتر و وصفش را غیر ممکن میدانیم.
🌼🌿کسی که قائل به فنا پذیری مخلوقی در ذات حق باشد نا خواسته داخل و خارجی برای ذات احدیت قائل شده که از مختصات مخلوقات و از نشانه های محدودیت میباشد.
🌼🌿 تنها تحت تاویلات خاص میتوانیم فنای مخلوقات را در اسماء حسنای الهی پذیرا باشیم و این امر با عنایت به اینکه حضرتشات خود مقام اسماء حسنایی را دارا هستند چنین بیانی از حضرت منتفی خواهد بود. چرا که اشیاء در وجود مقدس حضرت به فنا میرسند.
❗️❗️🌸بحث مذکور با عنایت به مباحث قبلی:
# سوال838
سلام علیکم .
علی ممسوس فی ذات الله یعنی چه؟ چنین کلامی درمسانید شیعه آمده؟ سپاسگذارم.
🔆❄️بسم الله الرحمن الرحیم❄️🔆🌸
# پاسخ838
🍀🔅🌟سلام علیکم🌟🔅🍀
🌸🔅🌱الْحِلْيَةِ كَعْبُ بْنُ عُجْزَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ النَّبِيُّ ص لَا تَسُبُّوا عَلِيّاً فَإِنَّهُ مَمْسُوسٌ فِي ذَاتِ اللَّهِ
مناقب آل أبي طالب عليهم السلام (لابن شهرآشوب)، ج3، ص: 221
بحار الأنوار (ط – بيروت)، ج39، ص: 313
🍀🔅🔅🍀اگر به وثاقت صدور حدیث اعتماد کنیم، بایستی با تاویلی شایسته مسیر و جاده ی توحید را چاله سازی نکنیم
🔅🌱لفظ «ذات» در ادبیات زبان عربی
🍀🔅🌱«ذو» (مذکر ذات) لفظی است که برای وصف اسماء دیگر بکار میرود! مثل، «وَ لكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْل» و در ادبیات زبان عربی به معنای «نفس»، «خود» زیاد بکار نمیرود!
🔆🔅🌱با مراجعه به عبارات بکار رفته ذات در متون اسلامی بعضاّ لفظ «ذات» به «راه و صراط و خاطر» و «رضا» معنی میگردد! مثلا در زیارت والده ی حضرت قائم علیه السلام آمده است!
🌸🔅🌱السَّلامُ عَلَيْكِ وَ عَلَى آبَائِكِ الْحَوَارِيِّينَ، السَّلامُ عَلَيْكِ وَ عَلَى بَعْلِكِ وَ وَلَدِكِ السَّلامُ عَلَيْكِ وَ عَلَى رُوحِكِ وَ بَدَنِكِ، الطَّاهِرِ، أَشْهَدُ أَنَّكِ أَحْسَنْتِ الْكَفَالَةَ وَ أَدَّيْتِ الْأَمَانَةَ وَ اجْتَهَدْتِ فِي مَرْضَاةِ اللَّهِ وَ🔅☀️صبَرْتِ فِي ذَاتِ اللَّهِ☀️🔅 …
🔆🔅🌱و در زیارت ائمه ی بقیع علیهم السلام آمده:
🌸🔅🌱 السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ النَّجْوَى أَشْهَدُ أَنَّكُمْ قَدْ بَلَّغْتُمْ وَ نَصَحْتُمْ وَ 🔅☀️صبَرْتُمْ فِي ذَاتِ اللَّه☀️🔅
🔆🔅🌱در کلام مولا خطاب به اهل دین:
🌸🔅🌱 و جَاهَدْتُمْ بِهِ 🔅☀️في ذَاتِ اللَّهِ☀️🔅 أ بِحَسَبٍ أَمْ بِنَسَبٍ أَمْ بِعَمَلٍ أَمْ بِطَاعَةٍ أَمْ زَهَادَة
الكافي (ط – الإسلامية)، ج8، ص: 361
🔆🔅🌱
🔆🔅🌱و در ظاهر «ممسوس» را با مراجعه به کتب لغت میتوانیم به «مسّ شده» و « مجنون شده» معنی کنیم
🔆🔅🌱حال به حدیث بار دیگر نظر می افکنیم: « لَا تَسُبُّوا عَلِيّاً فَإِنَّهُ مَمْسُوسٌ فِي ذَاتِ اللَّه»
🔆🔅🌱علی علیه السلام «فی ذات الله» ممسوس شده! علی علیه السلام در راه رضا و خاطر خدا ممسوس شده! یعنی علی علیه
السلام عین رضا و راه خداست! علی علیه السلام جدا از رضا و صراط و راه خدا نیست! علی علیه السلام آخرین درجه ی رضای خدا و انتهای راه سلوک الی الله است! یعنی با علی علیه السلام میتوان به آخرین مدارج بندگی خدا دست یافت!
🌻☀️الحقایق و سرّ الحدیث عند ناحیه المقدسه صاحبنا المهدی عج☀️🌻
🔆🔅🌱توضیح:
🍀🔅🌱ذو، دو وجه دارد: اوّل- اينكه به وسيله- ذو- هر گونه اسمى از اجناس و انواع توصيف مىشود و بوسيله- ذو- وصف و توصيف آن نامها بدست مىآيد- ذو- به اسم ظاهر نه مضمر اضافه مىشود، تثنيه و جمع دارد و براى وصف اسم مؤنّث- ذات- و در تثنيه م
ؤنّث- ذواتا- و در جمع مؤنّث- ذوات- گفته مىشود كه هر كدام از آنها جز در حالت مضاف بكار نمىرود. خداى تعالى گويد: وَ لكِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ – 251/ بقره ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوى- 6/ نجم و وَ ذِي الْقُرْبى – 83/ بقره وَ يُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ- 3/ هود ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى 177/ بقره إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ – 43/ انفال و آيه نُقَلِّبُهُمْ ذاتَ الْيَمِينِ وَ ذاتَ الشِّمالِ- 18/ كهف مربوط به خواب طولانى اصحاب كهف در غار است كه مىفرمايد: آنها را به سوى شمال و جنوب مىگردانديم و آيه تَوَدُّونَ أَنَّ غَيْرَ ذاتِ الشَّوْكَةِ تَكُونُ لَكُمْ- 7/ انفال دوست داشتيد و مىخواستيد آنهائى كه قدرت نداشتند براى شما باشند و نصيبتان شوند يعنى با كمك به كسانى كه نيرومند نيستند- بجنگيد ولى خداوند مىخواست با كلماتش حقّ را استقرار دهد و بنياد كافران براندازد و آيه ذَواتا أَفْنانٍ – 48/ الرّحمن در وصف درختان و باغات بهشتى است پژوهشگران و اصحاب معانى حكماى الهى واژه- ذات- را بطور استعاره در باره عين هر چيز بكار بردهاند، چه جوهر باشد يا عرض، و آن را بصورت مفرد با مضاف بر ضمير و همچنين با ال استعمال مىكنند و ذات را همچون نفس به جاى نفس بكار مىبرند، چنانكه مىگويند: ذات او- نفس او- خود او ذَاتُهُ، نَفْسُهُ، خاصَّته اين معانى از كلام عرب نيست.
ترجمه مفردات راغب، ج2، ص: 24
