🌻🔆آمادگاه دیدار🔆🌻

21

🌼🔆🌼برده اعمال🌼🔆🌼

🌹🔅☘️ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ ☘️🔅🌹

🔅🌹 «نقد تناسخ و کارما»  «رنج ماده آزمون»  «شرح دعای 20 صحیفه سجادیه» «تکمله استبدال معاد»  «جلسه 231» و … چکیده با تکمله       1403.08.03    علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903)  🌹🔅

🔅🌼 🔹 آمادگاه  «لقاء الله» 🌼🔅

📅 تاریخ: 1403/08/03 – 20 ربیع‌الثانی 1446

✨ جلسه: مشکات نور

📖 جلسه هفتگی شرح و تفسیر صحیفه سجادیه (دعای بیستم)

🎤 سخنران: استاد علی ساعی

📝 برخی موارد مطرح شده در جلسه:

### 🌿 مسیر به سوی لقای الهی 

خداوندا، در مسیر رسیدن به لقای تو، چه کمین‌ها و موانعی بوده که مانع شده‌اند. خداوندا، برخی تلاش می‌کنند این مسیر را بپوشانند تا ما از لقای تو غافل شویم.

### 🌳 معاد؛ دیدار با خدا 

معاد یعنی دیدار با خداوند. انسان، حیوان و هر موجودی روزی، تو را ملاقات خواهند کرد؛ یا با روی سپید و عزت، یا با حقارت و شرم؛ و یا با عظمت تمام. این ملاقات، یا با کمال بندگی خواهد بود یا با نهایت پستی. کسانی که استبدال معاد را می‌پذیرند، گویی دیدار خدا را فراموش کرده‌اند؛ زیرا فراموشی معاد، همانند فراموشی دیدار خداوند است.

### 🍂 اراده الهی در آفرینش 

اگر خداوند بخواهد، آفرینش را به هر شکلی که اراده کند، جریان می‌دهد. هیچ مقاومتی در برابر خواست خدا، در این جهان نیست. اگر بخواهد، روح انسان را به هر بدنی یا موجودی دیگر منتقل کند، می‌تواند، اما اراده‌اش بر این کار تعلق نگرفته است. او تواناست که روح انسان را به حیوانات و حشرات نیز منتقل کند، اما چنین نخواسته است. حتی در همین دنیا، اگر بخواهد، انسان را در همان مسیر و مکان، به شکلی دیگر درمی‌آورد. گاه انسان‌ها به شکل حیوان درمی‌آیند، مانند اصحاب سبت، که به سبب نافرمانی، در روز شنبه، به بوزینه تبدیل شدند.

### 🐒 سرنوشت اصحاب سبت؛ جلوه‌ای از نافرمانی 

هنگامی که اصحاب سبت، فرمان خدا را نادیده گرفتند و از آنچه نهی شده بودند سرپیچی کردند، خداوند فرمود: «به صورت بوزینه درآیید.» این خواست خدا بود که بدون درنگ، انسان به میمون تبدیل شد. اگر خدا بخواهد، انسان را به هر چیزی، حتی سنگ یا خاک، تبدیل می‌کند؛ چرا که هیچ مقاومتی در برابر قدرت او نیست. اما اراده خداوند در مورد معاد تخلف‌ناپذیر است. 

### 🌏 تناسخ و تحقیر انسان 

کسانی که به تناسخ یا شبه‌تناسخ باور دارند، مقام انسان را پایین می‌آورند و او را حقیر می‌سازند. حال آنکه انسان، جهان اعظم و اکبر است. این عظمت نشان از جایگاه بلند انسان در نظام خلقت دارد.

### 🌎 تحقیر جهان اکبر 

این جهان عظیم و اکبر را به اندازه ذره‌ای حقیر می‌شمارند.

### 🌀 سیر انسان در نشئات گوناگون 

انسان در نشئات مختلفی جریان یافته است؛ از عوالم گوناگونی عبور کرده، به عالم ذر رسیده و از آنجا به دنیای مادی وارد شده است. اما کسانی که گرفتار استبدال معاد هستند، نمی‌دانند انسان از کجا آمده و مبدأ او چیست. اگر مبدأ را می‌شناختند، دل‌هایشان از اسارت دنیا رها می‌شد و به تعقل و تفکر می‌رسیدند. معاد تخلف‌ناپذیر است.

### 🌱 قطعیت وعده الهی و باور نادرست کارما 

یقیناً خداوند در وعده‌های خود تخلف نمی‌کند. میعاد خداوند، بدون شک تحقق خواهد یافت. هرچند اهل کارما با باورهای سخیف خود فریب بخورند، در نهایت به آن وعده تردیدناپذیر خواهند رسید. پروردگار متعال به حساب و کتاب آنها خواهد پرداخت. آیا تنها اهل کارما معاد را انکار می‌کنند؟ 

### 🌾 فراموشی معاد در زندگی روزمره 

من خود نیز معاد را فراموش کرده‌ام. هر لحظه باید به یاد معاد باشم، اما نیستم. اگر معاد را به یاد داشتم، اسیر دنیا نمی‌شدم. من که اسیر دنیا هستم، آخرت را به فراموشی سپرده‌ام.

### 🕊 قطعیت قیامت و سخن راستین خداوند 

بی‌شک قیامت در راه است و هیچ تردیدی در آن نیست. آیا از خداوند راست‌گوتر، کسی وجود دارد؟ اگر خداوند صادق‌ترین است، چرا سخن او را باور نمی‌کنم؟ چرا به یاد معاد و لقای الهی نیستم؟ اگر به یاد بودم، خود را آماده می‌کردم؛ پیرایش، ویرایش و آرایشی که نکرده‌ام.

### ⏳ آمدن ساعت قیامت و شک‌ناپذیری آن 

قطعاً ساعت قیامت فرا خواهد رسید و هیچ شک و تردیدی در آن نیست. با این حال، بیشتر مردمان ایمان نمی‌آورند.

### 🌻 بزرگی انسان در گرو باور او 

ما به اندازه باور خود بزرگ هستیم. هرچه باورمان بزرگ‌تر باشد، به همان میزان بزرگ خواهیم بود. اگر خود را حقیر و محدود به دنیا بدانیم، همچون دنیا پست و کوچک خواهیم شد. دنیا با وجود ظلم، عرصه‌ای برای آزمون است؛ نه برای ظلم کردن، بلکه برای انتخاب بین ظلم و رحمت. انسان در این جهان، در حال امتحان است تا خود را به اثبات برساند.

### 🌼 تناقض‌های کارما و دیدگاه معاد 

در باور کارما، فقر و ثروت نتیجه اعمال انسان است. معاد در این دیدگاه، انتقال روح از بدنی به بدن دیگر است. اگر این انتقال‌ها متوقف شود، روح سرگردان خواهد ماند. اما در این باور، خبری از نامه اعمال، ترازو، بهشت و جهنم، یا لقای الهی نیست. در دیدگاه کارمایی، همه چیز به دنیا محدود است و گردش زندگی تنها در این جهان خلاصه می‌شود.

### 🌸 تناسخ؛ سرپوشی بر حقیقت معاد 

تناقض‌های تناسخ در واقع برای پوشاندن حقیقت معاد طراحی شده‌اند. اما معاد به معنای جاودانگی فراتر از دنیا و محدودیت‌های آن است. در نگاه کارمایی، ابدیت در چارچوب محدود دنیا تعریف می‌شود و هیچ آزمونی نتیجه‌ای ندارد. این دیدگاه، جهان را تنها به محور دنیا محدود می‌داند، درحالی‌که در نگاه الهی، محور زندگی انسان به گستردگی تمام هستی و فراتر از آن است.

### 🌾 رنج و عدالت در نگاه الهی و کارمایی 

در باور کارما، عدل، قضاوت و حسابی وجود ندارد و انسانِ گرفتارِ رنج و بلا، موجودی خفیف و کم‌ارزش به‌حساب می‌آید، گویی قربانی اعمال گذشته خویش است. اما در نگاه الهی، همین انسان رنج‌دیده، ممکن است برترین بنده خدا باشد. این تفاوت بنیادی بین دو نگاه، نشان می‌دهد که رنج در دنیا پایان راه نیست، بلکه ممکن است آزمونی برای رسیدن به کمال باشد.

### 🌱 پرستش عمل یا پرستش خدا؟ 

در نگاه کارمایی، انسان عمل خود را می‌پرستد؛ عمل او بتی است که به آن، بندگی می‌کند. اما در نگاه توحیدی، انسان بنده خداست، نه بنده عمل خویش. هرچند، هر کار نیک و بدی نتیجه‌ای دارد که به شکل‌های مختلف ظاهر می‌شود، اما راه بخشش، همواره برای خدا باز است. اگر خدا بخواهد، می‌بخشد. جهان کارمایی، خشک و بی‌روح است، در حالی که خداوند هر آتشی را خاموش و هر زشتی را به زیبایی تبدیل می‌کند. او مبدل سیئات به حسنات است و نمی‌خواهد انسان اسیر چرخ‌ فلک دنیا باشد.

### 🌸 خدایی که زشتی‌ها را به زیبایی بدل می‌کند 

خداوند زشتی‌ها را نه‌تنها می‌بخشد، بلکه به چندین برابر زیبایی تبدیل می‌کند؛ زیرا او صاحب فضل عظیم است. خداوند، عاشق پاکان و توبه‌کاران است و زشتی‌ها را به باغ بهشت تبدیل می‌سازد. او «ذوالفضل العظیم» است و مبدل سیئات به اضعاف حسنات.

### 🌾 خدا؛ خالق علت‌ها و معلول‌ها 

در باور کارما، انسان خود را با عملش گرفتار کرده و بنده آن شده است. اما در نگاه توحیدی، قدرت و علم و عظمت خدا محیط بر انسان و اعمال اوست. هم عمل و هم نتیجه عمل، به خدا وابسته است. هرچه در جهان رخ می‌دهد، از علت و معلول، تا فعل و مفعول، همه به اراده خدا محقق می‌شود. تمامی موجودات و اعمال، مأمور و مقهور اراده اویند؛ چه رسد به اعمال ما که همگی در سیطره او قرار دارند.

### 🌻 تناسخ؛ مُخدّری در برابر باور معاد 

تناسخ و کارما همچون مخدری شیطانی عمل می‌کنند و در برابر باور معاد می‌ایستند. در این دیدگاه، خدا جایگاهی ندارد و معلوم نیست که کارگر اصلی طبیعت است یا عمل انسان. این عقیده، تحریفی مهلک از باور معاد و توحید است که ایمان انسان را فاسد می‌کند. اما در نگاه توحیدی، عمل حکم نمی‌کند؛ حاکم تنها خداست، و مؤثر واقعی، اراده اوست.

### 🌑 نرمی گناه در باور کارمایی 

در باور کارمایی، هرچند انسان رنج‌دیده را گناهکار می‌پندارند، اما همین عقیده، راه گناه را برای انسان هموار و نرم می‌سازد. انسان به خود می‌گوید: «اگر این بار جبران نشد، در دوره‌ای دیگر جبران می‌کنم.» این باور همچون لالایی شیطان است که فطرت انسان را به خواب می‌برد و معاد را وارونه جلوه می‌دهد. در حقیقت، این باور، چیزی جز تخیل و تفسیر شخصی از رویدادهای خطاپذیر جهان نیست.

### 🌍 تفاوت بازگشت به عمل در دو دیدگاه 

در نگاه کارمایی، انسان مجبور به بازگشت و مشاهده مکرر اعمال خود است. اما در نگاه دینی، انسان باید در همین جهان وظایف خود را به‌درستی انجام دهد و پس از اتمام عمر، وارد جهان دیگری شود.

### 🪤 باورهای انحرافی؛ دام برای ربودن عقاید 

این باورها همچون طعامی هستند که بر سر سفره انسان‌های مؤمن نهاده می‌شوند تا عقایدشان را به سرقت ببرند و آنان را از حقیقت دور سازند.

### 💪 خدا؛ مالک عمل و نتیجه آن 

خداوند، قادر مطلق است و اعمال انسان در برابر اراده او هیچ‌کاره‌اند. ما تمام اعمال خود را به او واگذار می‌کنیم، چراکه اوست، که به‌خوبی می‌داند چه می‌کند.

### 🌧 رنج؛ در کارما تاوان، در دین آزمون 

در نگاه کارمایی، رنج تنها به‌عنوان تاوان عمل گذشته شناخته می‌شود و محلی برای آزمون یا ارتقای درجات نیست. اما انسانی که به رهایی از تمام قیدها برسد، در این دیدگاه به چه هدفی دست خواهد یافت؟ هیچ پاسخی برای گفتن نیست.

### 🌊 انتقام طبیعت یا آزمون الهی؟ 

در نگاه کارمایی، گویا طبیعت از انسان انتقام می‌گیرد و او را در چرخش مکرر حیات دنیوی اسیر می‌سازد تا به خلوص برسد. اما خلوص برای چه؟ برای پایان یافتن یا آغاز شدن؟

### 🌅 معاد؛ آغاز بندگی در جهانی نو 

در نگاه دینی، معاد نه پایان، بلکه آغازی نو برای بندگی و عبور به سویی دیگر از حیات است.

🔅🌼 🌼🔅

🔅🌼 خلاصه و جمع بندی و تکمله بحث استبدال معاد🌼🔅

🌹«تناسخ و تماسخ و تراسخ و تفاسخ» از اسباب و از جمله گزینه‌های استبدال معاد هستند.

🌹اگر خدا بخواهد خلقت به اشکال مختلف جریان می‌یابد.

🌹اگر خدا اراده فرماید خلقت به اشکال مختلف جریان می یابد، اگر پروردگار تعذیب و تنبیه فرد متمرد را اراده فرماید در همین دنیا انسان حین تمرد مسخ می‌گردد.

🌻🔆البقرة : 65   وَ لَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذينَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئينَ

🔆به طور قطع از حال كسانى از شما، كه در روز شنبه نافرمانى و گناه كردند، آگاهید! ما به آنها گفتيم: «به صورت بوزينه‏هايى طردشده درآييد»

🌻🔆الأعراف : 166   فَلَمَّا عَتَوْا عَنْ ما نُهُوا عَنْهُ قُلْنا لَهُمْ كُونُوا قِرَدَةً خاسِئينَ

🔆 هنگامى كه در برابر آنچه از آن نهى شده بودند سركشى كردند، به آنها گفتيم: «به شكل بوزینه‌های طردشده در آييد!»

🔅🌼 میعاد معاد تخلف ناپذیر است🌼🔅

🌹روز قیامت از میعاد الهی است و تخلف ناپذیر است.

🌻🔆النساء : 87   اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ لا رَيْبَ فيهِ وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَديثاً

🔆خداوند، معبودى جز او نيست! و به يقين، همه شما را در روز رستاخيز- كه شكى در آن نيست- جمع مى‏كند! و كيست كه از خداوند، راستگوتر باشد؟

🌻🔆غافر : 59   إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لا رَيْبَ فيها وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ

🔆روز قيامت به يقين آمدنى است، و شكّى در آن نيست؛ ولى اكثر مردم ايمان نمى آورند!

🌻🔆آل‏عمران : 9   رَبَّنا إِنَّكَ جامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لا رَيْبَ فيهِ إِنَّ اللَّهَ لا يُخْلِفُ الْميعادَ

🔆پروردگارا! تو مردم را، براى روزى كه ترديدى در آن نيست، جمع خواهى كرد؛ زيرا خداوند، از وعده خود، تخلّف نمى‏كند.

🔅🌼 معاد، میقات «لقاء الله» است 🌼🔅

🌹دنیا، آمادگاه میقات آخرت است.

🌹معاد میقات «لقاء الله» است و دنیا آمادگاه این لقاست. بدلیات معاد، آمادگاه و طریق لقاء الله را تحریف می‌کند.

🌹تناسخ و کارما، موثرترین مواد مخدّر شیطانی در مقابل باور معادی است.

🌹در عقایدی کارمایی خدا جایگاهی ندارد؛ طبیعت و عمل دخیل در کارما هستند،

🌹 «کارما» سمّ شیرین مهلکی است که عقاید پاک را فاسد می‌کند.

🌹کارما در راستای تحریف فطرت باور معادی است.

🌹کارما به ابتدا باور توحیدی را هدف قرار می‌دهد آنگاه به باور معادی می‌پردازد.

🌹باور کارمائی انجام گناه را برای آدمی آسان می‌کند، وجدان آدمی را می‌خواباند، آخرت را از یاد می برد.

🌹کارما از جمله آهنگ‌های لالایی ابلیس برای خواباندن فطرت است

🌹کارما تسویلی از معاد است، وارونه و بدلی از اصل معاد است.

🌹«کارما» به واقع یک فرضیه، تخیل، تفسیری  شخصی و فلسفی از رویداهای جهان هستی است.

🌹در دیدگاه باور تناسخی و کارمائی انسان محکوم به بازگشت است، تا نتیجه عمل را ببیند، در حالیکه نظر اسلام خلاف این است.

کارما آدمی را در ذهن وارد چرخه دور و تسلسل می‌کند،

🌹 دیدگاه کارمائی شبیه فرضیه داروین است، هیچ هوشمندی پشت این دیدگاه نیست، خود به خودی است؛ این فرضیه سر سفره کسانی است که اندکی باور معادی دارند.

🌹 در دیدگاه تناسخی و کارمائی از محبت و رفاقت و ارتباط با خدا هیچ بحثی نیست.

🔅🌼 اگر خدا فراموش شود معرفت گم می‌شود🌼🔅

🌹 با فراموشی خدا آگاهی و معرفت آدمی گم می‌شود، فهم به گرداب می‌افتد، دانایی رنگ جهالت می‌گیرد، فطرت خاموش و القائات شیطانی رنگ می‌یابند.

🌹 در دیدگاه کارمائی و تناسخی خدا فراموش شده، خود عمل آدمی مؤثر در امورات و آینده افراد است، در حالیکه حرف اول و آخر و هر رویدادی تنها به خواست خداست. تاثیرگزار و حاکم فقط خداست.

🌹«لا مؤثّر في الوجود إلّا اللّه»

🌻🔆هود : 45   … وَ أَنْتَ أَحْكَمُ الْحاكِمينَ

🌻🔆البقرة : 284   لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ إِنْ تُبْدُوا ما في‏ أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَديرٌ

🔆آنچه در آسمانها و زمين است، از آنِ خداست. و اگر آنچه را در دل داريد، آشكار سازيد يا پنهان کنید، خداوند شما را بر طبق آن، محاسبه مى‏كند. سپس هر كس را بخواهد مى‏بخشد؛ و هر كس را بخواهد مجازات مى‏كند. و خداوند به همه چيز قدرت دارد.

🔅🌼 دیدگاه کارمایی معرفت را گیج می‌کند🌼🔅

🌹 در دیدگاه کارمائی، سخن از اینکه: انسان از کجا آمده، به کجا آمده، برای چه آمده . به کجا می رود؟ هیچ گفتمانی خاصی ندارد.

🌹 کارما از بدو خلقت سخنی ندارد.

🌹 کارما رنج را، تاوان عمل می‌شمارد، درحالیکه ممکن است، رنج، از مواد آزمون آفرینش و یا از برای ترفیع درجات باشد.

🌹در باور کارمائی، عمل و یا کیهان است که انتقام می‌گیرد و افراد محکوم به گردش و برگشت به حیات دنیوی برای چشیدن نتیجه اعمال خویشند.

🌹در «کارما» جائی برای بخشش نیست، در این دیدگاه تاوان عمل جز به رنج پایان نمی‌پذیرد، در حالیکه خدای عظیم و کبیر برای هر دردی درمان‌های متعددی قرار داده است.

🌹باور کارمایی اگر اصلاح نشود به کفر منتهی می‌شود.

🌷🔆 فَقَالَ الْمَأْمُونُ يَا أَبَا الْحَسَنِ فَمَا تَقُولُ فِي الْقَائِلِينَ بِالتَّنَاسُخِ‏ فَقَالَ الرِّضَا ع مَنْ قَالَ بِالتَّنَاسُخِ‏ فَهُوَ كَافِرٌ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ مُكَذِّبٌ بِالْجَنَّةِ وَ النَّارِ [1]

🔆امام رضا (ع) می فرمایند که «کسانی که قائل به تناسخ هستند کافر به خداوند بزرگ بوده و تکذیب کننده بهشت و جهنم هستند.»

🌹فراموشی خدا درد غالب باور کارمائی است

🌹در کارما به آن صورت خبری از خدا نیست، هندوها باور دارند که «کارما» به خودی خود یا به خود عمل یا به طبیعت انجام می‌پذیرد و نعوذ بالله خدای متعال هیچ نقشی ندارد؛

🌹 در باور کارمائی خود اعمال یا طبیعت کیفر دهنده‌ هستند؛ در واقع پشیمانی و توبه و انابه و استغفار هیچ نقشی در تصفیه اعمال ندارد.

🌹تناسخ، معاد را نسخ می‌کند، چرا که نفوس به صورت همیشگی راه تناسخ را می‌پیمایند، در این صورت مجالی برای معاد نخواهد بود.

🔅🌼رابطه کارما با تناسخ 🌼🔅

🌹«تناسخ» از ریشه «نسخ» گرفته شده و از جمله معانی نسخ در لغت به معنای  تحول و انتقال و تعاقب دو پدیده که یکی جانشین دیگری می‌گردد.

🌹واژه «نسخ» در اصطلاح فقه و اصول فقه عبارت است از این که حکمی در شریعت به وسیله حکم دیگر برطرف شود، «تناسخ» در کلام عبارت است از این است که روح از بدنی به بدن دیگر منتقل شود؛

🔅🌼 علت تولید بد کرداری و ظلم در خلقت🌼🔅

🌹امکان تحقق بد کرداری و زشتی لازمه حیات آزمایشی است.

🌹آفرینش دنیا بدون آزمون بی‌معناست.

🌹در عقیده کارمائی هر رنج و مصیبت و درد و فقر نتیجه اعمال است و هیچ جایگاهی برای آزمون بندگی وجود ندارد.

🌹معاد کارمائی گردش در ابدان است، هیچ خبری از نامه اعمال، حساب و کتاب و میزان و بهشت و جهنم نیست.

🌹در عقیده کارمایی فراتر از دنیا برای آنها رنگی ندارد گردش بایستی در همین دنیا صورت بگیرد.

🔅🌼قضاوت جاهلانه ممنوع 🌼🔅

🌹اگر از خلقت آزمون حذف شود، زندگی بی‌معنا و پوچ و ظالمانه بنظر خواهد رسید.

🌹جایگاه آزمون در آفرینش بسیاری از سؤال و معمای خلقت را پاسخ می‌دهد و انسان را به زیبایی و عظمت خلقت دلگرم و به آینده امیدوار می سازد.

🌻🔆البقرة : 155   وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرينَ

🔆قطعاً همه شما را با چيزى از ترس، گرسنگى، و كاهش در مالها و جانها و ميوه‏ها، آزمايش مى‏كنيم؛ و بشارت ده به استقامت‏كنندگان!

🔅🌼 رنج در خلقت دارای سطوح است🌼🔅

🌷🔆وَ قَالَ النَّبِيُّ ص‏ إِنَ‏ الْبَلَاءَ لِلظَّالِمِ‏ أدبا [أَدَبٌ‏] وَ لِلْمُؤْمِنِ امتحانا [امْتِحَانٌ‏] وَ لِلْأَنْبِيَاءِ دَرَجَةٌ وَ لِلْأَوْلِيَاءِ كَرَامَة[2]

🔆بلا برای ظالم ادب نمودن و تنبیه کردن است؛ برای مؤمن امتحان است؛ برای انبیاء درجه است و برای اولیاء کرامت.

🌹چه بسا انسان اسیر رنج محبوب‌ترین فرد روی زمین است، چه بسا انسان اسیر درد و رنج و بلا قهرمان مسابقه بندگی خداست، اما نه برای همه انسان‌ها.

🌷🔆عَنِ الْكَاظِمِ ع قَالَ‏ لَنْ تَكُونُوا مُؤْمِنِينَ حَتَّى تَعُدُّوا الْبَلَاءَ نِعْمَةً وَ الرَّخَاءَ مُصِيبَةً وَ ذَلِكَ أَنَّ الصَّبْرَ عِنْدَ الْبَلَاءِ أَعْظَمُ مِنَ الْغَفْلَةِ عِنْدَ الرَّخَاءِ[3]

🔆هرگز مؤمن نخواهيد بود تا اين كه گرفتارى را نعمت و آسودگى و راحت را مصيبت بشماريد. و اين بدان جهت است كه صبر در گرفتارى، بهتر از غفلت در آسايش است.

🌷🔆عَنِ الْبَاقِرِ ع قَالَ‏ إِنَّمَا يُبْتَلَى الْمُؤْمِنُ فِي الدُّنْيَا عَلَى قَدْرِ دِينِهِ أَوْ قَالَ عَلَى حَسَبِ دِينِهِ‏[4]

🔆امام باقر عليه السلام فرمود : مؤمن در دنيا به اندازه دين دارى اش مبتلا مى شود . يا فرمود : بر حسب دين دارى اش .

🔅🌼 چه بسا رنج اسباب توجه و هشدار است🌼🔅

🌷🔆قَالَ النَّبِيُّ ص‏ لَا تَكُونُ مُؤْمِناً حَتَّى تَعُدَّ الْبَلَاءَ نِعْمَةً وَ الرَّخَاءَ مِحْنَةً لِأَنَّ بَلَاءَ الدُّنْيَا نِعْمَةٌ فِي الْآخِرَةِ وَ رَخَاءَ الدُّنْيَا مِحْنَةٌ فِي الْآخِرَة[5]

🔆پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مؤمن نيستى مگر آنگاه كه بلا و گرفتارى را نعمت شمارى و آسايش را محنت؛ زيرا بلاى دنيا ، نعمت آخرت است و خوشى دنيا ، رنج آخرت.

🔅🌼وزنه آزمون و مسابقه قهرمانان سنگین است 🌼🔅

🌷🔆عَنْ سَدِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع‏]  قَالَ: إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْداً [غَتَّهُ بِالْبَلَاءِ غَتّاً وَ ثَجَّهُ بِهِ عَلَيْهِ ثَجّاً]  فَإِذَا دَعَاهُ قَالَ لَبَّيْكَ عَبْدِي لَبَّيْكَ لَئِنْ‏ عَجَّلْتُ مَا سَأَلْتَ إِنِّي عَلَى ذَلِكَ لَقَادِرٌ وَ لَئِنْ أَخَّرْتُ فَمَا ادَّخَرْتُ‏  لَكَ عِنْدِي خَيْرٌ لَكَ‏ . [6]

🔆امام باقر عليه السّلام فرمود: خداوند متعال هر گاه بندهاى را دوست بدارد او را در بلا غوطه ور سازد و باران بلا را بر سرش ريزد، و چون به درگاه خدا دعا كند، خداوند مى فرمايد: اى بنده من دعايت را شنيدم، اگر بخواهم خواستهات را به زودى انجام دهم قدرتش را دارم، ولى آن را برايت ذخيره مى كنم و آنچه را برايت ذخيره كنم بهتر است.

🌹دنیا بستر لذت نیست، میدان مسابقه و آزمون است. فقدان لذات برای عده‌ای در دنیا به معنای محرومیت از لذت نیست، زمان و مکان لذت متفاوت است.

🌷🔆عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً فِي الْأَرْضِ مِنْ خَالِصِ عِبَادِهِ لَيْسَ يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ تُحْفَةٌ لِلدُّنْيَا إِلَّا صَرَفَهَا عَنْهُمْ إِلَى غَيْرِهِمْ وَ لَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ بَلَاءٌ لِلْآخِرَةِ إِلَّا صَرَفَهُ إِلَيْهِمْ وَ هُمْ شِيعَةُ عَلِيٍّ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ‏.[7]

🌷🔆 عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَجْلَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ إِنَّ لِلَّهِ فِي خَلْقِهِ عِبَاداً مَا مِنْ بَلِيَّةٍ تَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَ لَا تَقْتِيرٍ مِنْ رِزْقٍ إِلَّا صَرَفَهُ إِلَيْهِمْ وَ لَا عَافِيَةٍ وَ لَا سَعَةٍ فِي رِزْقٍ إِلَّا صَرَفَهُ عَنْهُمْ [وَ] لَوْ أَنَّ نُورَ أَحَدِهِمْ قُسِمَ بَيْنَ أَهْلِ الْأَرْضِ جَمِيعاً لَاكْتَفَوْا بِه‏[8]

🌷🔆 عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: الْمَرَضُ لِلْمُؤْمِنِ تَطْهِيرٌ وَ رَحْمَةٌ وَ لِلْكَافِرِ تَعْذِيبٌ وَ لَعْنَةٌ وَ إِنَّ الْمَرَضَ لَا يَزَالُ بِالْمُؤْمِنِ حَتَّى لَا يَكُونَ عَلَيْهِ ذَنْبٌ.[9]

🔆 بیماری برای مؤمن، تطهیر و رحمت، و برای كافر، عذاب و لعنت است. بیماری، همدم مؤمن می‏ماند، تا هنگامی كه هیچ گناهی بر وی نباشد.

🌹نظریات مختلفی در باورهای تناسخی زایش می‌یابند که از جمله آنها «تناسخ نامحدود یا مطلق» «تناسخ محدود نزولی» و «تناسخ صعودی» است.

🌹در  نظریه «تناسخ نامحدود یا مطلق نفس» همه انسان‌ها، در همه زمان‌ها پیوسته از بدنی به بدن دیگر منتقل می‌شوند، و برای این انتقال، از نظر افراد، و نیز از نظر زمان محدودیتی وجود ندارد، یعنی نفوس تمام انسان‌ها در تمام زمان‌ها به هنگام مرگ، دستخوش انتقال، از بدنی به بدن دیگر می‌باشند، و اگر معادی هست جز بازگشت به این دنیا آن هم به این صورت، چیز دیگری نیست.

🌹در نظریه  «تناسخ محدود نزولی» انسان‌هایی که از نظر علم و عمل، و حکمت نظری و عملی، در سطح بالاتری قرار گرفته‌اند، به هنگام مرگ بار دیگر به این جهان باز نمی‌گردند، بلکه به جهان مجردات و مفارقات (از ماده و آثار آن) می‌پیوندند، و برای بازگشت آنان به این جهان، وجهی نیست.

🌹ولی آن گروه که از نظر حکمت علمی و عملی در درجه پایین قرار دارند، و نفس آنان آیینه معقولات نبوده و در مرتبه «تخلیه نفس» از رذایل، توفیق کامل به دست نیاورده‌اند، برای تکمیل در هر دو قلمرو (نظری و عملی)، بار دیگر به این جهان باز می‌گردند، تا آنجا که از هر دو جنبه به کمال برسند، و پس از کمال به عالم نور بپیوندند.

🌹نظریه «تناسخ صعودی»  بر دو پایه استوار است،  از میان تمام اجسام، نبات آمادگی و استعداد بیشتری برای دریافت فیض حیات دارد.  مزاج انسانی برای دریافت حیات برتر، بیش از نبات شایستگی دارد. او شایسته دریافت حیاتی است که مراتب نباتی و حیوانی را پشت سر گذاشته باشد.

🌹به خاطر حفظ این دواصل (آمادگی بیشتر در نبات، و شایستگی بیشتر در انسان)، فیض الهی که همان حیات و نفس است، نخست به نبات تعلق می‌گیرد و پس از سیر تکاملی خود به مرتبه نزدیک به حیوان، در «نخل» ظاهر می‌شود، آن‌گاه به عالم جانوران گام می‌نهد، و پس از تکامل و وصول به مرتبه میمون، با یک جهش به انسان تعلق می‌گیرد و به حرکت استکمالی خود ادامه می‌دهد، تا از نازلترین درجه به مرتبه کمال نایل گردد.

🔅🌼 استبدال تناسخ بر معاد  🌼🔅

🌹ابدیت محکوم محدودیت نیست!

🌹در نگاه کارمائی به واقع محکومیت ابدیت بر محکوم محدودیت دنیاست، ابدیت محبوس دنیاست. هیچ آزمون و نتیجه آزمونی در کار نیست.

🌹در نگاه کارمائی چرخ فلک جهان هستی حول دنیا می‌چرخد؛ هیچ سخنی از عدل و داد و قضاوت و حکمی نیست.

🔅🌼برده اعمال 🌼🔅

🌹انسان بنده خداست نه برده اعمال

🌹هر چند که می‌دانیم هرکس هر کار خوبی انجام دهد پاداش و نتیجه کار خویش را دریافت خواهد نمود، اما نه این است چنین نیست که نتیجه اعمال در همین دنیا دریافت کندتحقق یابد و یا اینکه امکان بخشش اعمال زشت و یا ترفیع آنها نباشد.

🌹 ااگر خدای قادر متعال بخواهد هر کنشی با واکنش همراه است، خدای متعال چه بسیار کهاگر بخواهد آتش نشان اعمال آدمی را خاموش می‌کند. است،

🌹کسی که به کارما معتقد باشد خود را با اعمالش حلقه آویز کرده است.

🔅🌼اعمال مطیع خدایند 🌼🔅

🌹خدای متعال راه برون رفت از اعمال را به ما نشان داده؛ قدرت و اراده خدای متعال محیط بر اعمال و نتیجه آن است، اعمال و نتایج آن، رام و مطیع اراده خدایند.

🌹کارما، سرد و خشک و منجمد است، در این دیدگاه حیات هیچ صفا و پویایی ندارد.

🌹توبه از گناه اگر نصوح باشد خدا زشتی را به باغ بهشت تبدیل می‌کند.

🌷🔆يَا نَافِذَ الْعِدَةِ، يَا وَافِيَ الْقَوْلِ، يَا مُبَدِّلَ السَّيِّئَاتِ بِأَضْعَافِهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ إِنَّكَ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ.

🔅🌼حسابگر، همان بحششگر است 🌼🔅

🌹رابطه علت و معلولی در اعمال تنها با خواست خدا برقرار است.

🌹کسانی که قصد تطبیق کارما با مبانی دین اسلام دارند ناآگاهند بلکه گمراهند.

🌹خداوند حساب مثقال ذره را می‌کشد امام همه چیز بدست اراده اوست.

🌹خداوند متعال، قدرت و علم و حکمت و لطافت و عدل خود را به نمایش می‌گذارد، در عین حال نشان می‌دهد که پاداش و عذاب در دستان اوست،

🌻🔆الزلزلة : 7   فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ

🔆پس هر كس هموزن ذرّه‏اى كار خير انجام دهد آن را مى‏بيند

🌻🔆الزلزلة : 8   وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ

🔆و هر كس هموزن ذرّه‏اى كار بد كرده آن را مى‏بيند!

🌻🔆المائدة : 64   وَ قالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْديهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ يَداهُ مَبْسُوطَتانِ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشاءُ وَ لَيَزيدَنَّ كَثيراً مِنْهُمْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْياناً وَ كُفْراً وَ أَلْقَيْنا بَيْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِلى‏ يَوْمِ الْقِيامَةِ كُلَّما أَوْقَدُوا ناراً لِلْحَرْبِ أَطْفَأَهَا اللَّهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الْمُفْسِدينَ

🔆و يهود گفتند: «دست خدا (با زنجير) بسته است.» دستهايشان بسته باد! و بخاطر اين سخن، از رحمت (الهى) دور شوند! بلكه هر دو دست (قدرت) او، گشاده است؛ هر گونه بخواهد، مى‏بخشد! ولى اين آيات، كه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، بر طغيان و كفر بسيارى از آنها مى‏افزايد. و ما در ميان آنها تا روز قيامت عداوت و دشمنى افكنديم. هر زمان آتش جنگى افروختند، خداوند آن را خاموش ساخت؛ و براى فساد در زمين، تلاش مى‏كنند؛ و خداوند، مفسدان را دوست ندارد.

🔅🌼 هر عملی با توبه خالصانه مغفور حضرت غفار است🌼🔅

🌻🔆الزمر : 53   قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ

🔆بگو: «اى بندگان من كه بر خود اسراف و ستم كرده‏ايد! از رحمت خداوند نوميد نشويد كه خدا همه گناهان را مى‏آمرزد، زيرا او بسيار آمرزنده و مهربان است.

🔅🌼 تنها شرک به خدا غیر قابل بخشش است🌼🔅

🌻🔆النساء : 48   إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرى‏ إِثْماً عَظيماً

 🔆خداوند (هرگز) شرك را نمى‏بخشد! و پايين‏تر از آن را براى هر كس (بخواهد و شايسته بداند) مى‏بخشد. و آن كسى كه براى خدا، شريكى قرار دهد، گناه بزرگى مرتكب شده است.

🔅🌼 اهل تناسخ و کارما اصحاب شرک به خدا هستند🌼🔅

🌻🔆النساء : 116   إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ لِمَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعيداً

🔆خداوند، شرك به او را نمى‏آمرزد؛ (ولى) كمتر از آن را براى هر كس بخواهد (و شايسته بداند) مى‏آمرزد. و هر كس براى خدا همتايى قرار دهد، در گمراهى دورى افتاده است.

🔅🌼 خدای تبارک و تعالی، اعمال را پرورش و تکثیر و تزئین می‌کند🌼🔅

🌻🔆النحل : 97   مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ

🔆هر كس كار شايسته‏اى انجام دهد، خواه مرد باشد يا زن، در حالى كه مؤمن است، او را به حياتى پاك زنده مى‏داريم؛ و پاداش آنها را به بهترين اعمالى كه انجام مى‏دادند، خواهيم داد.

🔅🌼 هیچ عمل ریز و درشتی از علم خدا خارج نیست🌼🔅

🌻🔆لقمان : 16   يا بُنَيَّ إِنَّها إِنْ تَكُ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ في‏ صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّماواتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطيفٌ خَبيرٌ

🔆پسرم! اگر به اندازه سنگينى دانه خردلى (كار نيك يا بد) باشد، و در دل سنگى يا در (گوشه‏اى از) آسمانها و زمين قرار گيرد، خداوند آن را (در قيامت براى حساب) مى‏آورد؛ خداوند دقيق و آگاه است!

🔅🌼 خدای عظیم زارع اعمال حسنات است🌼🔅

🌻🔆النساء : 40   إِنَّ اللَّهَ لا يَظْلِمُ مِثْقالَ ذَرَّةٍ وَ إِنْ تَكُ حَسَنَةً يُضاعِفْها وَ يُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْراً عَظيماً

🔆خداوند (حتّى) به اندازه سنگينى ذره‏اى ستم نمى‏كند؛ و اگر كار نيكى باشد، آن را دو چندان مى‏سازد؛ و از نزد خود، پاداش عظيمى (در برابر آن) مى‏دهد.

🔅🌼 اگر خدا بخاطر عمل مؤاخذه کند هیچ کس در امان نمی‌ماند🌼🔅

🌻🔆النحل : 61   وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ ما تَرَكَ عَلَيْها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى‏ أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ لا يَسْتَأْخِرُونَ ساعَةً وَ لا يَسْتَقْدِمُونَ

🔆و اگر خداوند مردم را بخاطر ظلمشان مجازات مى‏كرد، جنبنده‏اى را بر پشت زمين باقى نمى‏گذارد؛ ولى آنها را تا زمان معيّنى به تأخير مى‏اندازد. و هنگامى كه اجلشان فرا رسد، نه ساعتى تأخير مى‏كنند، و نه ساعتى پيشى مى‏گيرند.

🔅🌼 🌼🔅

🌻🔆فاطر : 45   وَ لَوْ يُؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِما كَسَبُوا ما تَرَكَ عَلى‏ ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ وَ لكِنْ يُؤَخِّرُهُمْ إِلى‏ أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ كانَ بِعِبادِهِ بَصيراً

🔆اگر خداوند مردم را به سبب كارهايى كه انجام داده‏اند مجازات كند، جنبنده‏اى را بر پشت زمين باقى نخواهد گذاشت! ولى (به لطفش) آنها را تا سرآمد معيّنى تأخير مى‏اندازد (و مهلت اصلاح مى‏دهد) امّا هنگامى كه اجل آنان فرا رسد، (خداوند هر كس را به مقتضاى عملش جزا مى‏دهد) او نسبت به بندگانش بيناست (و از اعمال و نيّات همه آگاه است)!

🔅🌼مابنده‌ی خدای قادر، عامل، حاکم، قاضی و غفور هستیم 🌼🔅

 🌹اعمال عامل و حاکم نیستند، عامل و حاکم و قاضی خداست!

🌹عمل پرستی نوعی بت پرستی است، به اعمال نیک خود امیدوار نباشید و از اعمال زشت خود به خدا پناه برید.

🔅🌼 مالک آسمانها و زمین و اعمال و هر پدیده خداست🌼🔅

🌻🔆الفتح : 14   وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ كانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحيماً

🔆مالكيت و حاكميت آسمانها و زمين از آن خداست؛ هر كس را بخواهد (و شايسته بداند) مى‏بخشد، و هر كس را بخواهد مجازات مى‏كند؛ و خداوند آمرزنده و رحيم است.

🔅🌼 هشدار🌼🔅

🌹چه بسیار افراد مومنی که با اعتقاد به تناسخ آخرت و حیات ابدی خود را باخته‌اند.

🌹تناسخ سم مهلک اعتقاد به جهان آخرت و حسب و کتاب و میزان است.

🌹تناسخ و کارما تغییر یافته باور معادی و مهندسی شده شیاطین است.

🌹مومنان سست فکر با باور تناسخی خلع دینی می‌گردند.

🌹در بینش کارمایی توحید هم زیر سؤال است، قبل از معاد توحید ضربه می‌بیند.

🌹امواج تلقینی شیاطین در تقویت باور تناسخی و القائات آنها در امر موضوع تناسخ محرز است.

🔅🌼 باز و بسته را خدا تعیین می‌کند🌼🔅

🌹راتق و فاتق خدای تبارک و تعالی است برای خدا بن بستی نیست، باور کارمایی برای انسان حصار تار عنکبوتی می‌تند و در آن گرفتار می‌کند.

🌹خدا از آنچه انجام می‌دهد، بازخواست نشود ید قدرت و اراده و رحمتش بر هیچ چیزی بسته نیست، فراموشی خدا در باورهای «کارمائی» بدترین بند این اعتقاد است.

🌹هیچ مسئله‌ای برای خدا تنها یک راه حل ندارد، خدای متعال به هر شکلی که اراده فرماید عمل می‌کند؛ مسائل را به هر طوری که بخواهد حل می‌کند.

🔅🌼 تناسخ قاتل نیت ابدی است🌼🔅

🌹کارما و تناسخ دارای فرق است با تفاسیر مختلف، هیچ وحدت نظری در مبانی این مکتب وجود ندارد.

🌹هر نهاد فکری با باورهای ذهنی و یا مذهبی و عقیدتی، تناسخ و کارما را برای مشروعیت بخشی و توجیه و تحکیم آن،  با مبانی خود تطبیق می‌دهند.

🌹کارما سمّی است از سهومات خطرناک که مهلک اعتقادات ناب است، بر علیه توحید و نبوت و عدل و صفات رحمانی است، علی رغم ظاهر فریبنده‌اش کشنده فطرت است.

🌼علی ساعی(عبدالله مشکات) 110.141(903)🌼


[1] عيون أخبار الرضا عليه السلام ؛ ج‏2 ؛ ص202  ابن بابويه، نشر جهان – تهران، چاپ: اول، 1378ق.

[2] جامع الأخبار(للشعيري) ؛ ؛ ص113  شعيري، مطبعة حيدرية – نجف، چاپ: اول، بى تا.

[3] جامع الأخبار(للشعيري) ؛ ؛ ص115  شعيري، مطبعة حيدرية – نجف، چاپ: اول، بى تا.

[4] جامع الأخبار(للشعيري) ؛ ؛ ص115  شعيري، مطبعة حيدرية – نجف، چاپ: اول، بى تا.

[5] جامع الأخبار(للشعيري) ؛ ؛ ص115  شعيري، مطبعة حيدرية – نجف، چاپ: اول، بى تا.

[6] التمحيص ؛ ؛ ص34  ابن همام اسكافى، مدرسة الإمام المهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف – ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1404ق.

[7] التمحيص ؛ ؛ ص35  ابن همام اسكافى، مدرسة الإمام المهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف – ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1404ق.

[8] التمحيص ؛ ؛ ص35  ابن همام اسكافى، مدرسة الإمام المهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف – ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1404ق.

[9] ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ؛ النص ؛ ص193  ابن بابويه، دار الشريف الرضي للنشر – قم، چاپ: دوم، 1406 ق.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.